10 APRIL 2014. - Koninklijk besluit tot regeling van sommige verzekeringsovereenkomsten tot waarborg van de terugbetaling van het kapitaal van een hypothecair krediet
VERSLAG AAN DE KONING
Sire,
Het besluit dat U ter ondertekening wordt voorgelegd, strekt tot uitvoering van de wet van 4 april 2014 betreffende de verzekeringen.
De bepalingen die de wettelijke basis van dit ontwerp vormen lagen vervat in de wet van 21 januari 2010 tot wijziging van de wet van 25 juni 1992 op de landverzekeringsovereenkomst wat de schuldsaldoverzekeringen voor personen met een verhoogd gezondheidsrisico betreft.
Deze wet van 2010 beoogde een oplossing te bieden voor problemen, die personen met een verhoogd gezondheidsrisico ondervinden bij het afsluiten van een schuldsaldoverzekering wanneer zij een hypothecair krediet aangaan voor de verwerving of verbouwing van hun woning. Verzekeraars weigeren niet zelden met dergelijke personen te contracteren of vragen in dit kader aanzienlijk hogere premies, wat in de praktijk nagenoeg op een contractsweigering kan neerkomen. De betrokkenen kunnen aldus geen leningsovereenkomst afsluiten om een huis te verwerven of te verbouwen, aangezien de kredietgever in de meeste gevallen het afsluiten van een schuldsaldoverzekering zal vragen als waarborg voor het hypothecaire krediet.
Om voor dergelijke problemen een oplossing te bieden, voorzag de wet van 21 januari 2010 in een aantal maatregelen.
Vooreerst werd voorzien in de invoering van een gedragscode. De Commissie voor verzekeringen, ingesteld bij de wet van 9 juli 1975 betreffende de controle der verzekeringsondernemingen, kreeg, overeenkomstig artikel 3 van de wet van 21 januari 2010, de opdracht om vóór 3 augustus 2010 een gedragscode uit te werken.
In deze gedragscode diende onder meer te worden vastgelegd : voor welke soorten krediet en in welke gevallen een medische vragenlijst moet worden ingevuld, de inhoud van een standaard medische vragenlijst, de voorwaarden voor een bijkomend medisch onderzoek, de termijnen voor de behandeling van en het antwoord op verzekeringsaanvragen, de voorwaarden waaronder het Opvolgingsbureau voor de tarifering tussenbeide komt bij een weigering van een schuldsaldoverzekering en de burgerrechtelijke sancties bij niet-naleving van de gedragscode.
De wet voorzag tevens dat, indien de Commissie voor verzekeringen er niet in zou slagen binnen de gestelde termijn de gedragscode uit te werken, de Koning, op advies van de ministers bevoegd voor verzekeringen en volksgezondheid, zelf de gedragscode kon vaststellen, en dit na het advies van de Commissie voor de bescherming van persoonlijke levenssfeer te hebben ingewonnen. Tevens kon de Koning het gebruik van medische vragenlijsten regelen of verbieden bij het uitblijven van de gedragscode. Hij kon ook vragen van de vragenlijst herformuleren en het verzekerde bedrag bepalen waaronder enkel de vragenlijst mag worden gebruikt.
De Commissie voor verzekeringen heeft geen consensus kunnen bereiken in haar opzet om een gedragscode op te stellen (1). Op 17 juni 2010 werden de werkzaamheden stopgezet. Dit betekent dat het initiatief tot het opstellen van de regels die het voorwerp konden uitmaken van de gedragscode, nu bij de Koning berust of dat de Koning het gebruik van medische vragenlijsten kan regelen of verbieden, wat bevestigd wordt in de wet betreffende de verzekeringen.
De wet creëert de mogelijkheid tot oprichting van een Opvolgingsbureau voor tarifering, waarvan de samenstelling bij wet werd vastgelegd. Dit Bureau dient onder meer na te gaan of de door verzekeringsondernemingen gevraagde bijpremies medisch en verzekeringstechnisch verantwoord zijn. Het Bureau formuleert, overeenkomstig de bepalingen van de wet, dienaangaande bindende voorstellen.
Verder voorziet de wet in de erkenning van een Compensatiekas, die als taak heeft de last van de bijpremies te verdelen.
Op te merken valt dat de regels die nu in dit ontwerp worden vastgelegd, zo nodig kunnen worden bijgestuurd naar aanleiding van de tweejaarlijkse evaluatie die de wet voorziet en waaraan alle betrokken actoren zoals de verzekeringsondernemingen, de verzekeringstussenpersonen en consumenten- en patiëntenvertegenwoordigers kunnen deelnemen.
Alvorens in te gaan op de artikelsgewijze bespreking, is het aangewezen de structuur van het ontwerp bondig toe te lichten. Het ontwerp telt vijf hoofdstukken. Een eerste hoofdstuk definieert een aantal begrippen en bakent het toepassingsgebied af. Een tweede hoofdstuk legt verplichtingen op die gelden bij het sluiten van elke schuldsaldoverzekering voor de verbouwing of verwerving van de eigen en enige gezinswoning van de kandidaat-verzekeringsnemer. Een derde hoofdstuk bevat specifieke regels die gelden wanneer een persoon met een verhoogd gezondheidsrisico een schuldsaldoverzekering wenst af te sluiten. Het vierde hoofdstuk bepaalt de erkenningsvoorwaarden van en de controle op de Compensatiekas en regelt aspecten van haar financiering en de grenzen van haar tussenkomst. Een laatste hoofdstuk bundelt de slotbepalingen.
Artikelsgewijze bespreking
HOOFDSTUK 1 - Definities en toepassingsgebied
Artikel 1. Artikel 1 herneemt een aantal definities voor de toepassing van dit besluit. Op te merken valt dat de definities bepaald in het wetsontwerp betreffende de verzekeringen (hierna "de wet betreffende de verzekeringen") ook gelden voor de toepassing van dit besluit.
Inzake het begrip "schuldsaldoverzekering" vereist het besluit enerzijds dat de betrokken verzekeringsovereenkomst onderworpen is aan de wet betreffende de verzekeringen en anderzijds dat de verzekering de terugbetaling waarborgt van het kapitaal van een hypothecair krediet dat wordt aangegaan voor de verbouwing of verwerving van de eigen en enige gezinswoning van de kandidaat-verzekeringsnemer.
In de regel zal een dergelijke schuldsaldoverzekering een tijdelijke overlijdensdekking bevatten die tot waarborg strekt van de terugbetaling van een krediet zoals bedoeld in artikel 6, § 1, van de wet van 4 augustus 1992 op het hypothecair krediet. Aan het hypothecair krediet wordt aldus een contract van "schuldsaldoverzekering die het overlijdensrisico dekt teneinde contractueel de terugbetaling van het krediet te waarborgen" gehecht. Met "krediet" wordt in de regel een aflossingskrediet beoogd, dat door de schuldsaldoverzekering qua terugbetaling wordt gewaarborgd.
Niettemin werden deze preciseringen niet in de definitie weerhouden opdat een schuldsaldoverzekering die niet aan deze voorwaarden zou voldoen, niet buiten het toepassingsgebied van dit ontwerp zou vallen. Om dezelfde reden werd er bij het definiëren van het begrip « gezinswoning » niet voor geopteerd om de definitie, bepaald in de fiscale wetgeving, te weerhouden.
Voor de toepassing van de definitie van basispremie dient men, aansluitend bij de formulering van artikel 223, derde lid, van de wet betreffende de verzekeringen, de meest voordelige premie, inclusief een eventuele korting, in aanmerking te nemen voor eenzelfde verzekeringsprestatie. De definitie van bijpremie sluit aan bij de formulering van artikel 213, eerste lid, van de wet betreffende de verzekeringen.
Om tegemoet te komen aan een bekommernis die werd verwoord in het advies DOC C/2013-1 van de Commissie voor Verzekeringen d.d. 23 april 2013, bepaalt het ontwerp dat de kandidaat-verzekeringsnemer dient te bevestigen dat de verzekeringsovereenkomst de terugbetaling waarborgt van het kapitaal van een hypothecair krediet dat wordt aangegaan voor de verbouwing of verwerving van zijn eigen en enige gezinswoning.
Art. 2. Met de bedoeling om een coherente regeling uit te werken, gelden de regels voor het aanrekenen van een bijpremie ook indien voor een bepaalde verzekeringsprestatie het verzekeringsvoorstel een uitsluiting bevat die niet is opgenomen in een verzekeringsvoorstel aan een persoon van dezelfde leeftijd. Artikel 213, tweede lid, van de wet betreffende de verzekeringen bevat hiertoe de aanzet.
HOOFDSTUK 2. - Toepasselijke bepalingen bij het sluiten van een schuldsaldoverzekering
Art. 3.De bepalingen van hoofdstuk 2 zijn toepasselijk bij het sluiten van elke schuldsaldoverzekering in de zin van het besluit.
Inzonderheid mag een verzekeringsonderneming enkel een door het Opvolgingsbureau goedgekeurde medische vragenlijst gebruiken bij de behandeling van een aanvraag tot het afsluiten van een schuldsaldoverzekering die onder het toepassingsgebied ratione materiae van artikel 224 van de wet betreffende de verzekeringen valt.
Zoals blijkt uit de parlementaire voorbereidingen vormt de wet van 21 januari 2010 een kaderwet (Parl. St., Kamer, 2009-2010, DOC 52-1977/008, p. 3). Meerdere bepalingen, ingevoegd bij de wet van 21 januari 2010, verlenen opdrachten aan de Koning met het oog op het regelen van noodzakelijke uitvoeringsmodaliteiten van de wet. Zo dient voor bepaalde punten het toepassingsgebied te worden verfijnd door de Koning (zie GwH 10 november 2011, nr. 166/2011, punt B. 13. en B. 13.4)
De Koning kan, na advies van de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer, de in artikel 212, § 1, van de wet betreffende de verzekeringen bedoelde uitvoeringsbepalingen vaststellen. Hij kanonder meer reeds het gebruik van medische vragenlijsten regelen of verbieden en het verzekerde bedrag vaststellen waaronder enkel de medische vragenlijst kan worden gebruikt (artikel 212, §§ 2 en 3, van de wet betreffende de verzekeringen).
Op te merken valt dat deze wettelijke machtiging geen beperking inhoudt inzake haar toepassingsgebied ratione personae, zij het dat de wet van 21 januari 2010 als algemeen opzet heeft om de toegang voor personen met een verhoogd gezondheidsrisico tot een schuldsaldoverzekering voor de verwerving/verbouwing van een eigen woning te vergemakkelijken.
Meer in het bijzonder verantwoorden de voorbereidende werken de invoering van een gedragscode en een standaard medische vragenlijst als volgt :
"De invoering van een gedragscode en de invoering van een standaard medische vragenlijst kadert in de algemene problematiek van de ondoorzichtigheid van medische vragenlijsten en onderzoeken bij het verkrijgen van...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI