Uittreksel uit arrest nr. 144/2020 van 12 november 2020 Rolnummer 7134 In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van het decreet van het Waalse Gewest van 19 juli 2018 « tot wijziging van
Uittreksel uit arrest nr. 144/2020 van 12 november 2020
Rolnummer 7134
In zake : het beroep tot gedeeltelijke vernietiging van het decreet van het Waalse Gewest van 19 juli 2018 « tot wijziging van de decreten van 12 april 2001 betreffende de organisatie van de gewestelijke elektriciteitsmarkt en van 19 januari 2017 betreffende de tariefmethodologie die van toepassing is op gas- en elektriciteitsdistributienetbeheerders met het oog op de aanleg van de slimme meters en de flexibiliteit », ingesteld door de vzw « Groupe de Réflexion et d'Action Pour une Politique Ecologique » en anderen.
Het Grondwettelijk Hof,
samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en L. Lavrysen, de rechters J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R. Leysen, J. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache en T. Detienne, en, overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, emeritus voorzitter A. Alen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter F. Daoût,
wijst na beraad het volgende arrest :
-
Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 4 maart 2019 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 5 maart 2019, is beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 2, 2° en 5°, 4, 14°, 7, 8, 12, 4° en 5°, 14 tot 18, 24, 27 en 28 van het decreet van het Waalse Gewest van 19 juli 2018 « tot wijziging van de decreten van 12 april 2001 betreffende de organisatie van de gewestelijke elektriciteitsmarkt en van 19 januari 2017 betreffende de tariefmethodologie die van toepassing is op gas- en elektriciteitsdistributienetbeheerders met het oog op de aanleg van de slimme meters en de flexibiliteit » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 6 september 2018) door de vzw « Groupe de Réflexion et d'Action Pour une Politique Ecologique », de vzw « Fin du nucléaire », de vzw « Nature & Progrès Belgique », de vzw « Institut Supérieur de Naturopathie Traditionnelle », Eric Defourny en Martine Dardenne, bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. D. Brusselmans, advocaat bij de balie te Namen.
(...)
-
In rechte
(...)
Ten aanzien van de bestreden bepalingen en hun context
B.1.1. De verzoekende partijen vorderen de vernietiging van verscheidene bepalingen van het decreet van het Waalse Gewest van 19 juli 2018 « tot wijziging van de decreten van 12 april 2001 betreffende de organisatie van de gewestelijke elektriciteitsmarkt en van 19 januari 2017 betreffende de tariefmethodologie die van toepassing is op gas- en elektriciteitsdistributienetbeheerders met het oog op de aanleg van de slimme meters en de flexibiliteit » (hierna : het decreet van 19 juli 2018).
De bestreden bepalingen wijzigen voornamelijk het decreet van het Waalse Gewest van 12 april 2001 « betreffende de organisatie van de gewestelijke elektriciteitsmarkt » (hierna : het decreet van 12 april 2001). Het bestreden artikel 28 van het decreet van 19 juli 2018 vult het decreet van het Waalse Gewest van 19 januari 2017 « betreffende de tariefmethodologie die van toepassing is op gas- en elektriciteitsdistributienetbeheerders » aan.
B.1.2. De slimme meter wordt aldus gedefinieerd in artikel 2, 29°bis, van het decreet van 12 april 2001, ingevoegd bij het bestreden artikel 2, 2°, van het decreet van 19 juli 2018 :
Een elektronisch systeem dat de opgenomen of geïnjecteerde energie kan meten door informatie toe te voegen die een conventionele meter niet levert, dat gegevens kan verzenden en ontvangen in de vorm van elektronische communicatie en dat op afstand kan worden bediend om de in artikel 35bis, lid 2, genoemde functionaliteiten te verzekeren. Dit elektronische meetsysteem is van toepassing op laagspanningsaansluitingen met een aansluitvermogen van 56kVA of minder
.
De slimme meters zijn een van de elementen van een « intelligent net », gedefinieerd als volgt in artikel 2, 29ter, van het decreet van 12 april 2001, ingevoegd bij het bestreden artikel 2, 2°, van het decreet van 19 juli 2018 :
Gevorderd energienet dat bestaat uit tweewegcommunicatiesystemen, slimme meters en meet- en beheersystemen voor de werking van het net
.
B.1.3. De slimme elektriciteitsmeters worden vanaf hun installatie of in voorkomend geval vanaf de activering van een communicerende functie uitgerust met functionaliteiten die hen onderscheiden van de klassieke elektriciteitsmeters, dit wil zeggen de analoge meters of elektronische meters zonder capaciteit om gegevens zowel te verzenden als te ontvangen.
De minimale functionaliteiten van een slimme elektriciteitsmeter zijn, krachtens artikel 35bis, § 2, van het decreet van 12 april 2001 de volgende :
- de voorafbetalingsfunctie en de weergave van een schatting van het beschikbare saldo op het scherm van de meter;
- de veilige aflezing op afstand van de indexcijfers voor de opgenomen of geïnjecteerde actieve energie per tarifair uurschema. De dagelijkse indexcijfers per tarifair uurschema moeten de laatste 40 dagen beslaan en de maandelijkse indexcijfers per tarifair uurschema, de laatste dertien maanden;
- de omschrijving van verschillende tarifaire periodes;
- de onderbreking en de toelating voor het meterherstel op afstand;
- de lezing op afstand van de belastingscurven in de zin van het technisch reglement voor de laatste tien dagen;
- de aanpassing op afstand van het contractueel vermogen;
- de supervisie op afstand en de alarmregistratie;
- de herconfiguratie en de updates op afstand;
- het opvolgen van de evolutie van de spanning.
B.2.1. De zo uitgebreid mogelijke aanleg van slimme elektriciteitsmeters wordt opgelegd door het Unierecht en draagt bij tot de verwezenlijking van het energiebeleid van de Europese Unie.
B.2.2.1. Artikel 3, lid 11, van de richtlijn 2009/72/EG van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009 « betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot intrekking van Richtlijn 2003/54/EG » (hierna : de richtlijn 2009/72/EG) bepaalt :
Teneinde energie-efficiëntie te bevorderen bevelen de lidstaten, of indien de lidstaat hierin voorziet, de regulerende instanties, ten sterkste aan dat elektriciteitsbedrijven het gebruik van elektriciteit optimaliseren, bijvoorbeeld door het aanbieden van diensten op het gebied van energiebeheer of het ontwikkelen van innovatieve prijsformules of in voorkomend geval door de invoering van slimme metersystemen dan wel of slimme netwerken (smart grids)
.
B.2.2. Bijlage I (« Voorschriften inzake consumentenbescherming ») van dezelfde richtlijn bepaalt in punt 2 ervan :
De lidstaten zorgen ervoor dat er slimme metersystemen worden ingevoerd die de actieve participatie van de consumenten aan de markt voor levering van elektriciteit ondersteunen. De invoering van dergelijke metersystemen kan worden onderworpen aan een economische evaluatie op lange termijn van de kosten en baten voor de markt en de individuele consument of aan een onderzoek ter bepaling van welke vorm van slim meten economisch haalbaar en kosteneffectief is en welke termijn haalbaar is voor de distributie ervan.
Een dergelijke evaluatie vindt uiterlijk plaats op 3 september 2012.
Onder voorbehoud van deze evaluatie stellen de lidstaten of de bevoegde autoriteit die zij aanwijzen, een tijdschema van maximaal 10 jaar op voor de invoering van slimme metersystemen.
Wanneer de ingebruikname van slimme meters positief wordt beoordeeld, wordt uiterlijk in 2020 minstens 80 % van de consumenten voorzien van deze slimme meetsystemen.
De lidstaten of de bevoegde autoriteit die zij aanwijzen waarborgen de interoperabiliteit van dergelijke metersystemen die op hun grondgebied worden ingevoerd en houden rekening met de toepassing van adequate normen en beste praktijken en het belang van de ontwikkeling van de interne markt voor elektriciteit
.
B.2.3.1. Het « intelligent meetsysteem » wordt gedefinieerd in artikel 2, 28), van de richtlijn 2012/27/EU van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2012 « betreffende energie-efficiëntie, tot wijziging van Richtlijnen 2009/125/EG en 2010/30/EU en houdende intrekking van de Richtlijnen 2004/8/EG en 2006/32/EG » (hierna : de richtlijn 2012/27/EU). Het gaat om een « elektronisch systeem dat het energieverbruik kan meten, meer informatie levert dan een traditionele meter, en data kan doorgeven en ontvangen middels een vorm van elektronische communicatie ».
De definitie van het intelligent meetsysteem, die wordt gebruikt op Europees niveau, valt dus ruimschoots samen met die van de « slimme meter » vervat in artikel 2, 29°bis, van het decreet van 12 april 2001.
B.2.3.2. De Europese Unie beschouwt de intelligente meetsystemen als een etappe op weg naar de oprichting van slimme netwerken.
Het « slim netwerk » wordt gedefinieerd als « een gemoderniseerd energienetwerk waaraan tweewegs digitale communicatie tussen de leverancier en de gebruiker, slimme bemetering en monitoring- en toezichtsystemen zijn toegevoegd » (punt 3, a), van de aanbeveling van de Commissie van 9 maart 2012 « inzake de voorbereiding van de uitrol van slimme metersystemen (2012/148/EU) » (hierna : de aanbeveling 2012/148/EU) en punt 2, a), van de aanbeveling van de Commissie van 10 oktober 2014 « betreffende het model voor de privacyeffectbeoordeling van slimme netten en slimme metersystemen (2014/724/EU) » (hierna : de aanbeveling 2014/724/EU).
De invoering van slimme netwerken « maken de belangrijkste onderdelen van het energiebeleid mede mogelijk ». De intelligente meetsystemen worden beschouwd als « ruggengraat van het toekomstige koolstofvrije elektriciteitssysteem », en zijn « erkend als facilitator voor de omvorming van de energie-infrastructuur om grotere hoeveelheden variabele hernieuwbare energie op te kunnen nemen, de energie-efficiëntie te verbeteren en de leveringszekerheid te garanderen » (uittreksels uit de overwegingen 1 en 2 van de aanbeveling 2014/724/EU en de overweging 1 van de aanbeveling 2012/148/EU).
B.2.3.3. Artikel...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI