Uittreksel uit arrest nr. 175/2019 van 14 november 2019 Rolnummer 6726 In zake : het beroep tot vernietiging van de wet van 19 maart 2017 « tot wijziging van de wet van 21 maart 1991 betreffende de
Uittreksel uit arrest nr. 175/2019 van 14 november 2019
Rolnummer 6726
In zake : het beroep tot vernietiging van de wet van 19 maart 2017 « tot wijziging van de wet van 21 maart 1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven inzake de toekenning door Belgocontrol van disponibiliteit met wachtgeld en van verlof met wachtgeld voorafgaand aan het pensioen », ingesteld door de Algemene Centrale der Openbare Diensten (ACOD).
Het Grondwettelijk Hof,
samengesteld uit de voorzitters F. Daoût en A. Alen, en de rechters L. Lavrysen, J.-P. Moerman, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, T. Giet, R. Leysen en M. Pâques, en, overeenkomstig artikel 60bis van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof, emeritus rechter E. Derycke, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter F. Daoût,
wijst na beraad het volgende arrest :
-
Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 11 september 2017 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 14 september 2017, heeft de Algemene Centrale der Openbare Diensten (ACOD) beroep tot vernietiging ingesteld van de wet van 19 maart 2017 « tot wijziging van de wet van 21 maart 1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven inzake de toekenning door Belgocontrol van disponibiliteit met wachtgeld en van verlof met wachtgeld voorafgaand aan het pensioen » (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 11 april 2017).
(...)
-
In rechte
(...)
B.1. Het beroep tot vernietiging is gericht tegen de wet van 19 maart 2017 « tot wijziging van de wet van 21 maart 1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven inzake de toekenning door Belgocontrol van disponibiliteit met wachtgeld en van verlof met wachtgeld voorafgaand aan het pensioen » (hierna : de wet van 19 maart 2017).
De wet van 19 maart 2017 bepaalt :
Artikel 1. Deze wet regelt een aangelegenheid als bedoeld in artikel 74 van de Grondwet.
Art. 2. In artikel 29, § 1, van de wet van 21 maart 1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven, wordt het eerste lid vervangen als volgt :
' § 1. De personeelsleden van een autonoom overheidsbedrijf worden aangeworven en tewerkgesteld krachtens het personeelskader en het personeelsstatuut die door de raad van bestuur of, in voorkomend geval, door de Koning, overeenkomstig deze titel en artikel 176, § 7, worden vastgesteld. '.
Art. 3. Artikel 176 van dezelfde wet wordt aangevuld met een paragraaf 7, luidende :
' § 7. In afwijking van de artikelen 33 en 34 wordt vanaf 1 januari 2017 elke nieuwe vorm van disponibiliteit met wachtgeld of van verlof met wachtgeld voorafgaand aan het pensioen toegestaan door Belgocontrol aan zijn personeelsleden benoemd in de graden die op de loopbaan van luchtverkeersleider betrekking hebben, bij koninklijk besluit vastgesteld. '.
Art. 4. Deze wet heeft uitwerking met ingang van 1 januari 2017
.
B.2. De maatschappelijke benaming van Belgocontrol werd gewijzigd in « skeyes » bij de wet van 13 april 2019 « tot wijziging van de wet van 21 maart 1991 betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven teneinde de maatschappelijke benaming van het autonoom overheidsbedrijf ' Belgocontrol ' te wijzigen in ' skeyes ' ». Overeenkomstig artikel 4 ervan heeft de voormelde wet van 13 april 2019 uitwerking met ingang van 7 november 2018.
In de bestreden wet dient de term « Belgocontrol » bijgevolg te worden vervangen door « skeyes ».
Ten aanzien van de context van de bestreden wet
B.3.1. De Regie der Luchtwegen (hierna : de RLW), die na de Tweede Wereldoorlog is opgericht, was een instelling van openbaar nut van categorie A, die onder de toepassing van de wet van 16 maart 1954 « betreffende de controle op sommige instellingen van openbaar nut » ressorteerde. Het statuut van haar personeel was vastgesteld bij koninklijk besluit.
Het is in die context dat het koninklijk besluit van 14 september 1997 « tot het bepalen, bij de Regie der Luchtwegen, van de voorwaarden tot toekenning van een disponibiliteit wegens functionele ongeschiktheid als gevolg van directe en effectieve verkeersleiding » (hierna : het koninklijk besluit van 14 september 1997) is genomen. Overeenkomstig dat koninklijk besluit, dat uitwerking heeft met ingang van 1 januari 1997 (artikel 9), konden de luchtverkeersleiders en experts belast met directe en effectieve luchtverkeersleiding in disponibiliteit worden gesteld vanaf de eerste van de maand die volgt op die waarin zij de leeftijd van 55 jaar bereiken tot de eerste van de maand die volgt op die waarin zij de leeftijd van 60 jaar bereiken (artikel 2). Die ambtenaren behielden een wachtgeld dat was vastgesteld op 75 % van de laatste activiteitswedde, verhoogd met 1 %, met een maximum van 10 % voor ieder jaar dienst doorgebracht boven twintig jaar graadanciënniteit (artikel 4).
B.3.2.1. In 1998 werd de RLW gesplitst in twee entiteiten : enerzijds, werd het beheer van de infrastructuur en van de exploitatie van de luchthaven Brussel-Nationaal toevertrouwd aan « Brussels International Airport Company » (BIAC), dat sindsdien een privaatrechtelijke naamloze vennootschap, « Brussels Airport Company » (BAC), is geworden, terwijl, anderzijds, de veiligheid van het luchtverkeer werd toevertrouwd aan Belgocontrol, dat werd opgericht onder het statuut van autonoom overheidsbedrijf (zie het koninklijk besluit van 2 april 1998 « tot hervorming van de beheersstructuren van de luchthaven Brussel-Nationaal », het koninklijk besluit van 25 augustus 1998 « tot indeling van de Regie der Luchtwegen als autonoom overheidsbedrijf » en het koninklijk besluit van 25 augustus 1998 « tot goedkeuring van het beheerscontract [van 14 augustus 1998] tussen de Staat en de Regie der Luchtwegen »).
Vanaf 2 oktober 1998 is Belgocontrol een autonoom overheidsbedrijf dat aan de toepassing van de wet van 21 maart 1991 « betreffende de hervorming van sommige economische overheidsbedrijven » (hierna : de wet van 21 maart 1991) is onderworpen. Het ressorteert onder de minister tot wiens bevoegdheid het vervoer behoort (artikel 169 van de wet van 21 maart 1991) en zijn voornaamste taak van openbare dienst bestaat erin de veiligheid van het luchtverkeer te waarborgen in het luchtruim waarvoor de Belgische Staat verantwoordelijk is (artikelen 170 en 171 van de wet van 21 maart 1991).
B.3.2.2. Overeenkomstig de artikelen 32 tot 35 van de wet van 21 maart 1991 worden het personeelsstatuut en het syndicaal statuut van een autonoom overheidsbedrijf vastgesteld door de raad van bestuur, na het optreden van het paritair comité.
Artikel 32 van de wet van 21 maart 1991 bepaalt in dat verband dat « de wettelijke en reglementaire bepalingen [...] die het personeelsstatuut en het syndicaal statuut regelen, [...] van toepassing [blijven] op een autonoom overheidsbedrijf tot op de datum van inwerkingtreding van een desbetreffende regeling, in een personeelsstatuut of in een syndicaal statuut, die overeenkomstig deze titel werd vastgesteld ».
Wat het eerste personeelsstatuut en het eerste syndicaal statuut betreft, bepaalt artikel 33 van de wet van 21 maart 1991 :
§ 1. De raad van bestuur stelt, onverminderd de bepalingen van deze titel, het eerste personeelsstatuut en het eerste syndicaal statuut vast op eensluidend advies van het paritair comité.
Het paritair comité brengt het eensluidend advies uit met tweederde meerderheid van de uitgebrachte stemmen.
De Regeringscommissaris kan de werkzaamheden van het paritair comité wat het eerste personeelsstatuut en het eerste syndicaal statuut betreft, bijwonen.
De Koning kan, bij een in Ministerraad overlegd besluit, onverminderd de bepalingen van deze titel, wettelijke bepalingen met betrekking tot het personeelsstatuut en het syndicaal statuut opheffen, aanvullen, wijzigen of vervangen teneinde deze in overeenstemming te brengen met de bepalingen in het overeenkomstig het eerste lid vastgestelde eerste personeelsstatuut en eerste syndicaal statuut.
§ 2. Ingeval geen eerste personeelsstatuut of syndicaal statuut zou zijn vastgesteld overeenkomstig § 1, eerste lid, binnen een termijn van één jaar na de datum met ingang waarvan het organisme werd ingedeeld onder de autonome overheidsbedrijven, kan de Koning, binnen een bijkomende termijn van drie maanden, bij een in Ministerraad overlegd besluit, het eerste personeelsstatuut en het eerste syndicaal statuut vaststellen zonder afbreuk te doen aan de rechten van de personeelsleden inzake werkzekerheid, pensioen en bezoldiging.
De Koning kan bij het in het eerste lid bedoelde besluit wettelijke bepalingen opheffen, aanvullen, wijzigen of vervangen, zonder evenwel afbreuk te doen :
1° aan de rechten van de personeelsleden inzake werkzekerheid, pensioen en bezoldiging;
2° aan de bepalingen van deze titel;
3° aan de regels betreffende de oprichting en de samenstelling van de Nationale Paritaire Commissie bedoeld in artikel 13 van de wet van 23 juli 1926 tot oprichting van de Nationale Maatschappij der Belgische spoorwegen.
Een regeling in het door de Koning vastgesteld eerste personeelsstatuut blijft van toepassing tot op het ogenblik dat een desbetreffende regeling wordt vastgesteld door de raad van bestuur, overeenkomstig de procedure bepaald in artikel 34, § 1, of 35
.
Zodra het eerste statuut is vastgesteld overeenkomstig artikel 33, bepalen de artikelen 34 en 35 van de wet van 21 maart 1991 :
Art. 34. § 1. Eens het eerste statuut is vastgesteld overeenkomstig artikel 33, doch uiterlijk met ingang van het verstrijken van een termijn van vijftien maanden na de datum van inwerkingtreding van de indeling van...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI