Uittreksel uit arrest nr. 30/2017 van 23 februari 2017 Rolnummer 6354 In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Vlaamse Gewest van 3 juli 2015 tot invoering van de
Uittreksel uit arrest nr. 30/2017 van 23 februari 2017
Rolnummer 6354
In zake : het beroep tot vernietiging van het decreet van het Vlaamse Gewest van 3 juli 2015 tot invoering van de kilometerheffing en stopzetting van de heffing van het eurovignet en tot wijziging van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013 in dat verband, ingesteld door de vzw « Sigma ».
Het Grondwettelijk Hof,
samengesteld uit de voorzitters E. De Groot en J. Spreutels, en de rechters L. Lavrysen, A. Alen, J.-P. Snappe, J.-P. Moerman, E. Derycke, T. Merckx-Van Goey, P. Nihoul, F. Daoût, T. Giet en R. Leysen, bijgestaan door de griffier P.-Y. Dutilleux, onder voorzitterschap van voorzitter E. De Groot,
wijst na beraad het volgende arrest :
-
Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 10 februari 2016 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 12 februari 2016, heeft de vzw « Sigma », bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. D. Blommaert, Mr. J. Ghysels en Mr. Y. Sacreas, advocaten bij de balie te Brussel, beroep tot vernietiging ingesteld van het decreet van het Vlaamse Gewest van 3 juli 2015 tot invoering van de kilometerheffing en stopzetting van de heffing van het eurovignet en tot wijziging van de Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013 in dat verband (bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 10 augustus 2015).
(...)
-
In rechte
(...)
Ten aanzien van de bestreden bepalingen en de omvang van het beroep
B.1.1. Het bestreden decreet voert, met ingang van 1 april 2016, een kilometerheffing in op het grondgebied van het Vlaamse Gewest. De kilometerheffing is een belasting op het gebruik dat een voertuig maakt van bepaalde wegen. De belasting wordt berekend op het aantal kilometers dat het voertuig op die wegen heeft afgelegd. De afgelegde kilometers worden elektronisch geregistreerd. De belasting is verschuldigd door de houder van het voertuig.
De kilometerheffing zoals zij door het bestreden decreet is ingevoerd, geldt enkel voor vrachtvoertuigen waarvan het maximaal toegestaan totaalgewicht meer dan 3,5 ton bedraagt.
B.1.2. Het decreet beoogt in de eerste plaats de omzetting van de richtlijn 1999/62/EG van het Europees Parlement en de Raad van 17 juni 1999 betreffende het in rekening brengen van het gebruik van bepaalde infrastructuurvoorzieningen aan zware vrachtvoertuigen. Die richtlijn harmoniseert de voorwaarden waaronder de nationale autoriteiten belastingen, tolgelden en gebruiksrechten kunnen heffen op goederen die over de weg worden vervoerd.
Het decreet beoogt tevens de gedeeltelijke omzetting van de richtlijn 2004/52/EG van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende de interoperabiliteit van elektronische tolheffingssystemen voor het wegverkeer in de Gemeenschap. Die richtlijn voorziet in de oprichting van een Europese elektronische tolheffingsdienst ter aanvulling van de nationale elektronische tolheffingsdiensten van de lidstaten.
B.1.3. De richtlijn 1999/62/EG werd onder meer gewijzigd bij de richtlijn 2011/76/EG van het Europees Parlement en de Raad van 27 september 2011. De bevordering van duurzaam vervoer is volgens die richtlijn een centraal onderdeel van het gemeenschappelijke vervoersbeleid. Te dien einde moeten de mate waarin het vervoer aan de klimaatverandering bijdraagt en de negatieve effecten ervan worden verminderd, in het bijzonder de congestieproblemen die de mobiliteit belemmeren, en de luchtverontreiniging en geluidhinder die gezondheids- en milieuschade veroorzaken (considerans 1).
Met het oog op de verduurzaming van het vervoersbeleid moeten de vervoerstarieven een betere afspiegeling vormen van de kosten van de met het verkeer verband houdende luchtverontreiniging, geluidhinder, klimaatverandering en congestie, veroorzaakt door het feitelijke gebruik van alle soorten vervoer, opdat op die manier tegen de laagste economische kosten het gebruik van de infrastructuur wordt geoptimaliseerd, plaatselijke verontreiniging wordt verminderd, de congestie wordt beheerst en de klimaatverandering wordt bestreden. Dit vergt een stapsgewijze aanpak voor alle vervoerstakken, rekening houdend met hun specifieke kenmerken (considerans 5).
In de wegvervoersector zijn tolgelden - op basis van de afgelegde afstand berekende heffingen voor het gebruik van de infrastructuur - een billijk en efficiënt economisch instrument om een duurzaam vervoersbeleid te bereiken; ze houden immers rechtstreeks verband met het gebruik van de infrastructuur, de milieuprestaties van de voertuigen en de tijd en plaats van gebruik van die voertuigen en kunnen bijgevolg worden vastgesteld op een niveau dat de daadwerkelijk door de voertuigen veroorzaakte verontreinigings- en congestiekosten weerspiegelt (considerans 7).
De kosten van de door het verkeer veroorzaakte luchtverontreiniging en geluidhinder, zoals kosten in verband met de gezondheid, met inbegrip van kosten voor gezondheidszorg, oogstverliezen en andere productieverliezen, alsmede de welzijnskosten, worden gedragen binnen de lidstaat waar het vervoer plaatsvindt. Door het in rekening brengen van de externe kosten wordt het beginsel dat de vervuiler betaalt toegepast, wat tot de vermindering van de externe kosten bijdraagt (considerans 10).
B.1.4. De memorie van toelichting bij het bestreden decreet verduidelijkt de strekking van de kilometerheffing :
Volgens artikel 2, b), van richtlijn 1999/62/EG, zoals laatst gewijzigd, bevat een tolgeld een infrastructuurheffing, een externekostenheffing of beide. Er wordt gekozen om de kilometerheffing, daar waar hij wordt ingevoerd als belasting, in te voeren met twee componenten, met name een infrastructuurheffing en een externekostenheffing. In dit geval zijn de infrastructuurheffing en de externekostenheffing als zodanig geen afzonderlijke belastingen. Hun integratie als twee componenten in één en dezelfde kilometerheffing als belasting impliceert dat externe kosten of infrastructuurkosten louter parameters van één en dezelfde belasting zijn
(Parl. St., Vlaams Parlement, 2014-2015, nr. 370/1, pp. 7-8).
Een infrastructuurheffing is een heffing geïnd met het oog op het terugverdienen van door een lidstaat gemaakte bouw-, onderhouds-, exploitatie- en ontwikkelingskosten in verband met de infrastructuur (artikel 2, b bis), van de richtlijn 1999/62/EG).
Een externekostenheffing is een heffing toegepast met het oog op het terugverdienen van de in een lidstaat opgetreden kosten in verband met de door het verkeer veroorzaakte luchtverontreiniging en/of door het verkeer veroorzaakte geluidhinder (artikel 2, b ter), van de richtlijn 1999/62/EG).
B.1.5. Voorafgaand aan het bestreden decreet, hebben de drie gewesten een samenwerkingsakkoord gesloten : het samenwerkingsakkoord van 31 januari 2014 tussen het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest « betreffende de invoering van de kilometerheffing op het grondgebied van de drie gewesten en tot oprichting van een publiekrechtelijk vormgegeven Interregionaal Samenwerkingsverband Viapass onder de vorm van een gemeenschappelijke instelling zoals bedoeld in artikel 92bis, § 1, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen ».
Volgens artikel 2 van dat akkoord beoogt het de samenwerking te regelen tussen het Vlaamse Gewest, het Waalse Gewest en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest bij de uitoefening van hun respectieve bevoegdheden inzake het beheer van de wegen en hun aanhorigheden en tot bepaling van het juridisch stelsel van de landwegenis, zoals bedoeld in artikel 6, § 1, X, eerste lid, 1° en 2°bis, van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen.
In dat samenwerkingsakkoord, dat werd gewijzigd bij het samenwerkingsakkoord van 24 april 2015, hebben de gewesten...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI