Omzendbrief. - Wet van 26 mei 2002 betreffende het recht op maatschappelijke integratie - studenten en het recht op een leefloon., de 3 août 2004
Artikel M. 1. Voorwaarden voor toegang tot het recht :
1.1. Om van het recht op maatschappelijke integratie te kunnen genieten (1) moet men tegelijkertijd voldoen aan de algemene en specifieke toekenningsvoorwaarden (2) van deze wet. Zoals zulks het geval was voor het vroegere recht op een bestaansminimum, is ook het recht op maatschappelijke integratie in essentie residuair. Dat betekent dat het O.C.M.W. principieel gerechtigd is om van betrokkene te vragen dat hij eerst de andere beschikbare bronnen aanspreekt. Zich baserend op de bevindingen van het sociaal onderzoek, kan het O.C.M.W. een jongere in principe verwijzen naar zijn ouders, aangezien deze laatste onderhoudsplichtig zijn zolang de opleiding van hun kind niet voltooid is.
( (1) De wet van 26 mei 2002 heeft geen automatisch recht op maatschappelijke integratie gecreëerd voor studenten. Dat is ook logisch, vermits niemand een onvoorwaardelijk recht op maatschappelijke integratie heeft gekregen. )
( (2) Zie algemene omzendbrief van 6 september 2002, blz. 9 e.v. )
1.2. Artikel 3 van de wet van 26 mei 2002 stelt als voorwaarde dat de aanvrager niet over toereikende bestaansmiddelen mag beschikken, noch er aanspraak mag op kunnen maken, noch in staat mag zijn deze hetzij door eigen inspanningen, hetzij op een andere manier te verwerven. Hij dient tevens zijn rechten te laten gelden op uitkeringen die hij kan genieten krachtens de Belgische of buitenlandse sociale wetgeving. Bovendien dient betrokkene werkbereid te zijn, tenzij dit om gezondheids- of billijkheidsredenen niet mogelijk is.
1.3. Vermits studenten met een voltijds leerplan niet ter beschikking staan van de arbeidsmarkt, beantwoorden ze in beginsel niet aan alle voorwaarden van de wet, zodat ze geen aanspraak kunnen maken op een leefloon.
Artikel 11, § 2, a, van de wet van 26 mei 2002 voorziet wel expliciet de mogelijkheid voor het O.C.M.W. om op grond van billijkheidsredenen te aanvaarden dat de betrokken persoon met het oog op een verhoging van zijn inschakelingskansen in het beroepsleven, een studie met voltijds leerplan aanvat, hervat of voortzet in een door de Gemeenschappen erkende, georganiseerde of gesubsidieerde onderwijsinstelling.
Jongeren die deze studies willen volgen, maar die zelf geen inkomen hebben en niet meer of nauwelijks kunnen terugvallen op hun ouders, kunnen dus met het oog op een menswaardig bestaan tijdens de studie een leefloonaanvraag doen bij het bevoegd O.C.M.W..
1.4. Het O.C.M.W. dient in elk afzonderlijk geval te oordelen of het deze studies als billijkheidsredenen kan aanvaarden. Die beoordeling hangt van verscheidene factoren af. Vereist is dat het een studie betreft met voltijds leerplan die afgesloten wordt met het diploma van secundair onderwijs of een eerste universitair diploma of diploma van hoger onderwijs (3). De studie moet bijdragen tot het verhogen van de mogelijkheden van de betrokken persoon inzake professionele inschakeling. De studiekeuze komt de jongere toe, maar moet met het O.C.M.W. besproken worden.
( (3) Doc. Kamer, 50, 1603/001, memorie van toelichting bij het wetsontwerp betreffende het recht op maatschappelijke integratie, blz. 18. )
De jongere en het openbaar centrum voor maatschappelijk welzijn leggen samen een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie vast met betrekking tot diens studies.
1.5. Het contract of de opeenvolgende contracten die tot stand komen ter uitvoering van een project inzake maatschappelijke integratie voor een jongere die studies met een voltijds leerplan volgt, moeten voor de ganse duur van de studies (4) gelden en de bijzondere voorwaarden verduidelijken waaronder het leefloon kan worden behouden.
( (4) De betrokken jongere moet de ganse duur van zijn studies een contract hebben, maar dat contract moet niet voor de volle termijn (bvb. 4 jaar) ineens gelden. Uiteraard moet ieder studiejaar gedekt zijn door een contract. )
Zo moet voorzien worden dat de jongere zijn rechten laat gelden op studietoelagen; dat hij de nodige stappen doet om te bekomen dat de eventuele kinderbijslag en/of onderhoudsgeld hem rechtstreeks gestort wordt wanneer er een relatiebreuk met de ouders is; dat hij werkbereid (5) moet zijn tijdens de periodes die met zijn studies verenigbaar zijn, tenzij gezondheids-of billijkheidsredenen dit verhinderen.
( (5) Het O.C.M.W. mag de betrokken student evenwel niet automatisch het recht op een leefloon ontzeggen gedurende de vakantieperiode, tenzij om reden dat de inkomsten die hij met zijn arbeid verwerft het leefloon overtreffen. )
Bovendien moeten een aantal concrete afspraken worden gemaakt over de manier waarop het volgen van de studies wordt verzekerd; over de ondersteuning vanwege het O.C.M.W. op het vlak van de studies; over de rol van het O.C.M.W. in geval van relatiebreuk met het familiaal milieu; evenals over de evaluatie van de studiebereidheid van de jongere.
1.6. Wat betreft het contract, afgesloten in uitvoering van een geïndividualiseerd project inzake maatschappelijke integratie, vestig ik uw aandacht op volgende punten :
- inzake het volgen van de studies : de student is niet onderworpen aan een resultaatsverbintenis om te slagen voor zijn jaar, maar hij moet de lessen regelmatig volgen, hij moet deelnemen aan de examenzittijden en hij moet alle noodzakelijke inspanningen doen om te slagen. Enkel om gezondheids- en billijkheidsredenen kan van deze verplichtingen worden afgeweken.
- inzake de evaluatie van het voorbije jaar : nadat de student zijn examenresultaten binnen de 7 werkdagen na het verkrijgen heeft meegedeeld, kan het centrum professionele derden bij deze evaluatie betrekken wanneer de geschiktheid voor de studies niet vaststaat.
Uiteraard moet dit onderzoek naar de eventuele geschiktheid van de student voor de gekozen studies geval per geval gevoerd worden, rekening houdend met...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI