Ministeriële omzenbrief. - Ordonnantie van 05.07.2018 betreffende de specifieke gemeentelijke bestuursvormen en de samenwerking tussen gemeenten, de 3 juillet 2020
Artikel M. Geachte dames en heren burgemeesters en schepenen,
Geachte dames en heren voorzitters van de bestuursraden van intercommunales,
Geachte dames en heren voorzitters van de raden van bestuur van autonome gemeentebedrijven,
Geachte dames en heren voorzitters van de raden van bestuur van (meer)gemeentelijke vzw's,
Geachte dames en heren,
Op 1 september 2018 is de ordonnantie van 5 juli 2018 betreffende de specifieke gemeentelijke bestuursvormen en de samenwerking tussen gemeenten in werking getreden.
Deze tekst heeft hoofdzakelijk als doel de organieke regels en het toezichtstelsel te bepalen die van toepassing zijn op de autonome gemeentebedrijven, intercommunales en (meer)gemeentelijke vzw's.
Alvorens deze ordonnantie van kracht werd, heeft mijn administratie de gemeentelijke overheid van de negentien Brusselse gemeenten verzocht een referentiepersoon aan te wijzen, die als contactpersoon zal fungeren tussen de gewestelijke administratie (Brussel Plaatselijke Besturen) en de gemeenten.
Het opzetten van dit `expertennetwerk' heeft een aantal praktische en juridische problemen aan het licht gebracht die de uitvoering van de ordonnantie zou kunnen veroorzaken. Ik vond het dus wenselijk, opdat alle betrokken spelers de ordonnantie eenvormig zouden interpreteren en toepassen, deze interpretatieve omzendbrief op te stellen.
-
AUTONOME GEMEENTEBEDRIJVEN - TITEL II - HOOFDSTUK 2 - ARTIKELEN 5 TOT 31
ARTIKEL 8, § 3 : Samenstelling van de raad van bestuur
De bepaling : " § 3. De gemeenteraad stelt de leden van de raad van bestuur van het autonoom gemeentebedrijf aan zoals wordt bepaald in de statuten.
Het aantal leden van de raad van bestuur bedraagt maximaal de helft van het aantal gemeenteraadsleden, met een maximum van elf. Een meerderheid van de leden van de raad van bestuur zijn gemeenteraadslid. De zetelverdeling in de raad van bestuur gebeurt overeenkomstig de artikelen 56 en volgende van het Brussels gemeentelijk Kieswetboek. Wanneer politieke fracties die deel uitmaken van de gemeenteraad niet vertegenwoordigd zijn, wordt de raad van bestuur uitgebreid met een bestuurderszetel. De bijkomende zetel wordt aan een niet-vertegenwoordigde fractie toegewezen, voor zover de samenstellende delen van die fractie elk individueel de democratische beginselen en regels aanvaarden en zich daaraan houden.
De raad van bestuur mag niet bestaan uit meer dan twee derde leden van hetzelfde geslacht.
De raad van bestuur kiest een voorzitter en een ondervoorzitter uit zijn leden. De voorzitter mag niet afkomstig zijn uit de groep verkozen gemeenteraadsleden. De ondervoorzitter moet behoren tot de groep van bestuurders die is aangesteld uit verkozen gemeenteraadsleden. Bij gelijkheid van stemmen in de raad van bestuur is de stem van de voorzitter doorslaggevend. "
-
Artikel 8, § 3 tweede lid - De verhoudingsgewijze verdeling van de zetels
Arikel 8, § 3, tweede lid, van de ordonnantie garandeert de verhoudingsgewijze vertegenwoordiging, in de raad van bestuur, van de verschillende politieke fracties van de gemeenteraad.
Daartoe wordt verwezen naar artikel 56 van het Brussels Gemeentelijk Kieswetboek, dat inhoudt dat voor deze verhoudingsgewijze verdeling rekening gehouden wordt met de "lijsten" (en niet met de "politieke fractie").
Interpretatie :
Als een gemeenteraadslid na zijn verkiezing op een lijst beslist over te stappen naar een andere "politieke fractie" binnen de gemeenteraad, is het bijgevolg belangrijk zich te houden aan de termen van het Gemeentelijk Kieswetboek, en voor de verhoudingsgewijze samenstelling van de raad van bestuur van het gemeentebedrijf rekening te houden met de lijsten die de kiezers ter stemming zijn voorgelegd.
-
Artikel 8, § 3 - De gegarandeerde vertegenwoordiging van de oppositie
Artikel 8, § 3 bevat ook een regel die de oppositie in de gemeenteraad een vertegenwoordiging garandeert in de raad van bestuur van het gemeentebedrijf.
Interpretatie :
Het gaat er wel degelijk om één bestuurderszetel toe te voegen. Met andere woorden, het gaat er geenszins om een bijkomende zetel toe te kennen per niet-vertegenwoordigde politieke fractie: de gewaarborgde vertegenwoordiging komt er om de oppositie een stem te geven, en niet ter vertegenwoordiging van de afzonderlijk bekeken politieke fracties.
ARTIKEL 8, § 4, eerste lid - Definitie van de notie "dagelijks beheer"
De bepaling : " § 4. Het directiecomité is belast met het dagelijks beheer, met de vertegenwoordiging met betrekking tot dat beheer en met de uitvoering van de beslissingen van de raad van bestuur. Het bestaat uit een gedelegeerd bestuurder en maximaal vier bestuurders-directeurs die door de raad van bestuur worden aangesteld in eigen midden. "
Ik stel voor om de definitie van dagelijks beheer te laten aansluiten bij de definitie die nu op verschillende plaatsen in het Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen is opgenomen:
" Het dagelijks bestuur omvat zowel de handelingen en de beslissingen die niet verder reiken dan de behoeften van het dagelijks leven van de vennootschap, als de handelingen en de beslissingen die, ofwel om reden van hun minder belang dat ze vertonen ofwel omwille van hun spoedeisend karakter, de tussenkomst van het bestuursorgaan niet rechtvaardigen. "
-
-
GEMEENTELIJKE VZW'S - TITEL III - ARTIKELEN 32 tot 48
ARTIKEL 32 - De identificatie van de gemeentelijke vzw's
De bepaling: " Art. 32. § 1. Een gemeente kan rechtstreeks of onrechtstreeks een vzw oprichten in de zin van de wet van 27 juni 1921 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de stichtingen en de Europese politieke partijen en stichtingen, waarvan de activiteiten voorzien in de uitvoering van taken van gemeentelijk belang.
§ 2. Een gemeente kan rechtstreeks of onrechtstreeks deelnemen in een vzw waaraan zij een welomschreven opdracht van gemeentelijk belang delegeert.
§ 3. Deze verenigingen worden hierna gemeentelijke vzw's genoemd."
Een van de voornaamste problemen die de aandacht van de wetgever hebben getrokken is de kwalificatie van een vzw als gemeentelijke vzw, wat de toepassing van een reeks organieke en werkingsregels met zich meebrengt, alsook een toezichtstelsel.
Artikelen 32 en 33 van de ordonnantie zijn de twee bepalingen waarop gesteund moet worden om te beslissen of een vzw binnen het toepassingsgebied van de ordonnantie valt.
Artikel 32 van de ordonnantie verleent een gemeente toestemming om een vzw op te richten of eraan deel te nemen als effectief lid, voor zover de activiteiten van deze vzw het gemeentelijke belang dienen.
Interpretatie:
Met `oprichting' wordt de hypothese bedoeld dat een nieuwe rechtspersoon wordt opgericht op basis van een uitdrukkelijke beslissing van de gemeenteraad.
Met `deelname' worden situaties bedoeld waarin de gemeente effectief lid wordt van een bestaande vzw, in tegenstelling tot de hoedanigheid van toegetreden lid.
Gezien de grote verscheidenheid aan technieken die door gemeenten worden gebruikt om een vzw op te richten of eraan deel te nemen, moet worden verduidelijkt dat de hoedanigheid van de gemeente als effectief lid wordt beschouwd door de aanwezigheid van de gemeente als rechtspersoon in de organen van de vzw (algemene vergadering, raad van bestuur, orgaan waaraan het dagelijks bestuur is gedelegeerd), alsook de aanwezigheid van de gemeente als effectief lid door de tussenkomst van haar rechtstreekse vertegenwoordigers (bijvoorbeeld wanneer de burgemeester zetelt als voorzitter van de raad van bestuur en als lid van de algemene vergadering). Het zou immers niet mogelijk zijn dat lokale openbare mandatarissen (burgemeester, schepenen of gemeenteraadsleden) in hun hoedanigheid van openbare mandataris zitting zouden hebben in een orgaan van een vereniging, zonder dat zij belast zouden zijn met de vertegenwoordiging van de gemeentelijke instelling, waarvan zij zich binnen de vereniging als mandataris hebben aangemeld. De gemeente is...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI