Ministeriële omzendbrief NPU-4 betreffende de disciplines, de 30 mars 2009
Artikel M. 1 Inleiding
1.1. Doelstelling
Deze omzendbrief heeft tot doel
-de bepalingen en principes uit te werken met betrekking tot de disciplines vermeld in het Koninklijk Besluit van 16 februari 2006 betreffende de nood- en interventieplannen (Belgisch Staatsblad van 15 maart 2006), hierna genoemd het " KB ", en in de omzendbrief NPU-1 van 26 oktober 2006, hierna genoemd " omzendbrief NPU-1 ";
- een hulpmiddel te verschaffen om bij voorrang de disciplines te helpen bij de uitwerking van hun respectieve monodisciplinaire interventieplannen, overeenkomstig artikel 9 van het KB;
- de lokale bestuurlijke overheden in staat te stellen de multidisciplinaire coördinatie beter te regelen bij het opstellen van multidisciplinaire plannen.
Bijgevolg is het aangewezen de principes uitgewerkt in deze omzendbrief te concretiseren in de respectievelijke monodisciplinaire plannen.
Deze omzendbrief steunt op een visie die gericht is op de samenwerking tussen de verschillende actoren, die het algemeen welzijn van de samenleving als gemeenschappelijk doel hebben. Hij nodigt uit tot een optimale samenwerking van deze partners teneinde de veiligheid van personen en goederen te waarborgen, inzonderheid door te streven naar een globale aanpak van het beheer van een noodsituatie en een adequate, continue en gecoördineerde respons te waarborgen.
1.2. Inhoud
Deze omzendbrief bevat de bepalingen die nodig zijn voor de coördinatie van twee of meer disciplines, zowel op vlak van de voorbereiding als op vlak van het beheer. Hij bepaalt eveneens de tekens voor fysieke herkenbaarheid op het terrein. Bepalingen met betrekking tot een discipline kunnen deze omzendbrief op nuttige wijze aanvullen.
2 Voorbereiding van het beheer van een noodsituatie
2.1. Algemene principes
Het is belangrijk dat alle monodisciplinaire interventieplannen een homogeniteit vertonen bij de organisatie van de hulpverlening. Vanaf het stadium van de planning, moet een bepaald aantal problemen aangekaart worden en opgelost. Daartoe worden volgende principes bekrachtigd :
- de veiligheid van personen heeft voorrang op de veiligheid van goederen;
- de hulpoperaties hebben voorrang op de taken van gerechtelijke politie;
- er is een gemeenschappelijke aanpak, met inbegrip van de coördinatie van de disciplines, waarbij elke discipline rekening houdt met de veelheid aan opdrachten die ze moet uitvoeren;
- de taken worden verdeeld in functie van de kwalificatie van alle actoren van de discipline;
- er is overeenstemming van de monodisciplinaire plannen met het multidisciplinair nood- en interventieplan.
De onmisbare coördinatie van de middelen en de nood aan eenheid van bevelvoering vereisen dat elk monodisciplinair plan zich kan inpassen in de bestuurlijke indeling van ons land, onder voorbehoud van de interventiesectoren van de diensten.
2.2. Samenwerking binnen de veiligheidscel
De veiligheidscel heeft als impliciete opdracht een plan op te stellen voor het slagen van de interventie, met name op basis van deze omzendbrief, en om er een reeks actiemiddelen en -regels in op te nemen die de boventoon voeren bij interventies. De voorzitter van de cel brengt de verschillende actoren samen om grondig na te denken over de risico's, over de noodsituaties die eruit kunnen voortvloeien en over het beheer ervan vóór en na de crisis.
De veiligheidscel is opgevat als de ruggengraat die alle veiligheidsactoren perfect op elkaar laat aansluiten bij het presteren van juiste, precieze en geïntegreerde diensten ten bate van de burger.
Het belang van de veiligheidscel is ertoe bij te dragen dat de gevolgen van de noodsituaties beperkt blijven :
-
door vooraf de operationele en strategische samenwerking van de actoren te bepalen
en
-
door de principes en beslissingen die op basis van dat overleg werden genomen in het monodisciplinair plan op te nemen.
De veiligheidscel moet ook een communicatieplan uitwerken, de kanalen bepalen alsook de toepassingsmodaliteiten.
De veiligheidscel moet vooraf een zo volledig mogelijke inventaris opstellen van de situaties, interventies en opdrachten die het dragen van specifieke beschermingsmiddelen kunnen vereisen en ze moet de grote organisatieprincipes programmeren voor de evacuatie of voor het schuilen. De veiligheidscel kan ook een oefenprogramma organiseren voor het gebruik van specifieke beschermingskledij ten behoeve van de verschillende disciplines.
De voorafgaandelijke werkzaamheden in de cel moeten zich aanpassen aan nieuwe interventiemethoden om de doeltreffendheid en snelheid van haar noodhulp te verhogen en om haar coördinatiecapaciteiten op het hoogste niveau te behouden.
Het is aangewezen dat de vertegenwoordiger van de discipline die het monodisciplinair plan uitwerkt, in de veiligheidscel zetelt. Als lid met daadwerkelijke expertise in de noodplanning, kan hij via het nood- en interventieplan de efficiënte en snelle uitvoering van de opdrachten van zijn discipline organiseren, en de compatibiliteit tussen beide plannen verzekeren. Als dat niet het geval is, dan werken degene die het plan opstelt en de vertegenwoordiger van de discipline in de veiligheidscel nauw samen.
Tenslotte zou de Procureur des Konings van het betrokken gerechtelijk arrondissement - in het kader van zijn opdrachten van bestuurlijke en gerechtelijke politie - moeten deel uitmaken van de veiligheidscel. Daar zou hij, met het oog op het beheer van een noodsituatie, de modaliteiten kunnen regelen voor de harmonieuze afwikkeling van zijn opdrachten met respect voor de opdrachten van de disciplines. Vanuit die optiek zou de Procureur des Konings ook kunnen deel uitmaken van het coördinatiecomité.
2.3. Intergemeentelijke, interprovinciale en grensoverschrijdende samenwerking
Zowel op vlak van de planning als op vlak van het beheer van de noodsituatie is het belangrijk om :
- samen te werken met de gemeente(n), provincie(s) en/of het/de buurland(en) inzake wederzijdse uitwisseling van informatie (met inbegrip van de uitwisseling van contactpersonen) en inzake interventie en informatie aan de bevolking;
- in voorkomend geval hierover akkoorden af te sluiten.
2.4. Samenwerking met de ondernemingen en instellingen die als risicovol werden weerhouden
De disciplines werken samen met de risicovolle ondernemingen of instellingen, om te zorgen voor de compatibiliteit tussen het nood- en interventieplan, het voorafgaand interventieplan en het interne noodplan van de onderneming of instelling. Aldus wordt de perfecte coördinatie van interne en externe interventiemiddelen gegarandeerd.
2.5. Opleiding en oefeningen
De modaliteiten voor de organisatie van de opleiding van het personeel en van oefeningen kunnen de monodisciplinaire plannen op nuttige wijze aanvullen, overeenkomstig de volgende principes.
2.5.1. Opleiding
De knowhow van het interventiepersoneel is essentieel voor het slagen van zijn inzet. De voorafgaande informatie en opleiding van het personeel door de verantwoordelijken van de disciplines zijn een absolute voorwaarde voor de doeltreffendheid van het geheel.
Daartoe zou diepgaand onderwijs over het beheer van noodsituaties deel moeten uitmaken van de culturele bagage die vereist is voor alle hulpverleners.
Bijzondere aandacht moet eveneens worden besteed aan de specifieke beschermingsuitrusting die nodig is om tussen te komen en aan de validatie van de door de hulpverlener gevolgde opleiding om die uitrusting te gebruiken bij een noodsituatie.
2.5.2. Oefeningen
Om in een noodsituatie snel en gepast tussen te komen moet men terdege voorbereid zijn.
Ongeacht het doel van een oefening, of ze nu globaal of partieel, in zaal of op het terrein, mono- of multidisciplinair verloopt en nationaal of internationaal, hebben alle betrokkenen er baat bij. Zij laat toe :
-
de deelnemers te sensibiliseren voor de problematiek;
-
het mono- en multidisciplinair beheer van de interventie te versterken en te testen, in het bijzonder voor wat volgende aspecten betreft :
- de bevelvoering;
- de communicatie;
- de alarmering;
- de coördinatie.
-
Het kennispeil te verbeteren : kennis, knowhow en terreinvaardigheid;
-
Elke hulpverlener in staat te stellen om op het onverwachte te reageren en om het hoofd te bieden aan de nood- en stresssituatie;
-
De toepassing van de verschillende bestaande plannen te evalueren, de interactie ertussen en desgevallend de plannen aan te passen aan de bevindingen van de evaluatie.
Die evaluatie is een onontbeerlijk onderdeel van elke oefening, waardoor lessen getrokken en doorgegeven worden en zo een voorwaarde zijn voor de verbetering van ieders kennis en vaardigheden.
Er wordt aanbevolen aan elke deelnemer een gedetailleerd verslag van de oefening te sturen, met de conclusies en samen met hem acties voor bijsturing te onderzoeken.
Om doeltreffend te zijn, moeten de oefeningen regelmatig gehouden worden.
2.6. Veiligheid van de hulpverleners
Artikel 6 van de wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitoefening van hun werk, bepaalt : " Iedere werknemer moet in zijn doen en laten op de arbeidsplaats, overeenkomstig zijn opleiding en de door de werkgever gegeven instructies, naar zijn beste vermogen zorg dragen voor zijn eigen veiligheid en gezondheid en deze van de andere betrokken personen ".
Het opmaken van het Nood- en Interventieplan (NIP) moet een denkproces op gang kunnen brengen over de noodsituaties die zich kunnen voordoen en over hoe zich te organiseren om doeltreffend op te treden. Men moet dus anticiperen, rekening houden met alle menselijke activiteiten en een inventaris opmaken van deze die miskende of nieuwe risico's kunnen meebrengen. Daarom moet de veiligheidscel een risico-inventaris opstellen, die de belangrijkste risico's binnen zijn bevoegdheidsgebied bevat en rekening houdt met die risico's in de aangrenzende gebieden dewelke een impact kunnen hebben op de veiligheid van haar grondgebied.
Geconfronteerd met een noodsituatie moeten de interventiediensten bijzonder goed voorbereid zijn om de...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI