18 JUNI 2013. - Koninklijk besluit waarbij bepaalde informatieverplichtingen worden opgelegd bij de commercialisering van gereglementeerde spaarrekeningen
VERSLAG AAN DE KONING
Sire,
Het koninklijk besluit dat U ter ondertekening wordt voorgelegd, geeft uitvoering aan artikel 3, § 1, derde lid, van de wet van 6 april 2010 betreffende marktpraktijken en consumentenbescherming, dat U machtigt om regels vast te tellen voor de inhoud en de voorstellingswijze van reclame en andere documenten en berichten met betrekking tot een bij een financiële instelling geopende rekening, en om het toezicht op de naleving van die bepalingen aan de FSMA toe te vertrouwen.
Ter uitvoering van die bepaling legt het besluit informatieverplichtingen op aan de kredietinstellingen die gereglementeerde spaarrekeningen aanbieden op het Belgisch grondgebied.
Er is beslist om, in eerste instantie, prioriteit te geven aan een reglementering van de aan de spaarders verstrekte informatie bij de commercialisering van zgn. gereglementeerde spaarrekeningen. Met « gereglementeerde spaarrekening » wordt verwezen naar de spaardeposito's die voldoen aan de voorwaarden van artikel 2 van het koninklijk besluit van 27 augustus 1993 tot uitvoering van het Wetboek van de Inkomstenbelastingen 1992 (KB/WIB 92), i.e. de spaardeposito's die in aanmerking komen voor de gedeeltelijke vrijstelling van de roerende voorheffing.
De gereglementeerde spaarrekeningen zijn, in tegenstelling tot andere financiële producten waarvoor de informatieverstrekking aan het publiek al gereglementeerd is, momenteel enkel vanuit fiscaal oogpunt gereglementeerd. Nu blijkt het echter nodig om de informatie die voor de spaarder verkrijgbaar wordt gesteld vóór hij een contract voor de opening van een gereglementeerde spaarrekening aangaat, te omkaderen en in bepaalde gevallen zelfs te uniformiseren.
Het feit dat in eerste instantie de informatieverstrekking rond gereglementeerde spaarrekeningen wordt geregeld, is met name verantwoord door de alsmaar groeiende markt van dergelijke rekeningen, als gevolg van het ter zake geldende fiscale voordeel dat de Belgische spaarders ertoe aanzet dergelijke rekeningen te openen. Een bijkomende reden voor de invoering van een reglementering voor de informatie die bij de aanbieding van dergelijke producten wordt verstrekt, is dat die problematiek nagenoeg elke Belgische ingezetene aanbelangt.
Het onderscheid in behandeling tussen gereglementeerde spaarrekeningen en andere spaarrekeningen dat op deze wijze in het leven wordt geroepen beantwoordt overigens aan een verschillende nood aan consumentenbescherming, en aan de verschillende juridische aard van de gereglementeerde spaarrekening t.a.v. de andere spaarrekeningen :
* Het onderscheid gereglementeerde spaarrekeningen/deposito's en termijnrekeningen wordt gebruikt in de statistische informatie gepubliceerd door de Nationale Bank. Uit deze informatie blijkt dat de markt van de gereglementeerde spaarrekeningen sedert de aanvang van de financiële crisis een verhoudingsgewijs veel belangrijkere groei kent dat de markt van de andere financiële producten en diensten.
* In tegenstelling tot andere spaarrekeningen zijn de gereglementeerde spaarrekeningen homogene financiële diensten in de zin van de wet van 6 april 2010. De functionering en uniforme karakteristieken zijn in het KB/WIB 92 gedefinieerd :
o fiscaliteit : geen roerende voorheffing tot en met 1.830 euro aan interesten en daarboven 15 % i.p.v. 25 %;
o vergoeding : steeds samengesteld uit een basisrente en een getrouwheidspremie, beperkt in het KB/WIB 92 voor beide elementen;
o functionering : geen negatieve interesten, terugbetalingen en overschrijvingen zijn beperkt.
De homogeniteit van de gereglementeerde spaarrekeningen laat toe dat aan de spaarders één enkele gestandaardiseerde informatiefiche, het « document met essentiële spaardersinformatie » wordt bezorgd.
Het ligt in de bedoeling de algemene informatieverplichtingen naar niet-gereglementeerde spaarrekeningen uit te breiden. Intussen wordt echter, omwille van het hierboven geschetste onderscheid en rekening houdend met de relevantie van de betrokken markt, prioriteit verleend aan de gereglementeerde spaarrekeningen.
Hoofdstuk II van dit besluit voert eerst en vooral de verplichting in om de spaarder systematisch een gestandaardiseerde informatiefiche, die « document met essentiële spaardersinformatie » wordt genoemd, te bezorgen met daarin essentiële en geüniformiseerde informatie die het hem mogelijk maakt om, met kennis van zaken, de spaarrekening te kiezen die het best bij zijn persoonlijke situatie aansluit. Die verplichting is een essentiële stap in de richting van een grotere transparantie en vergelijkbaarheid van de spaarrekeningen.
Daarnaast legt hoofdstuk III van dit besluit bepaalde voorwaarden op die de kredietinstellingen moeten naleven als zij mededelingen van verkoopsbevorderende aard of andere documenten en adviezen op eigen initiatief verspreiden. Nu het vertrouwen in de financiële sector ernstig geschonden is, is het immers aangewezen dat enige voorzichtigheid aan de dag wordt gelegd bij de verspreiding van dergelijke informatie bij het publiek, meer in het bijzonder met betrekking tot bankdiensten die voor iedereen toegankelijk zijn, zoals spaarrekeningen.
Op aangeven van de Raad van State wordt in verband met de beteugeling van de niet-naleving van de bepalingen van het voorliggende besluit het volgende gepreciseerd.
Artikel 3 van de wet betreffende marktpraktijken en consumentenbescherming machtigt de Koning om « regels vast [te] stellen aangaande de inhoud en de voorstellingswijze van reclame en andere documenten en berichten die betrekking hebben op een rekening bij een financiële instelling en het toezicht op de naleving van deze bepalingen aan de FSMA opdragen volgens de modaliteiten die Hij vaststelt ». Op grond van deze machtiging vertrouwt de Koning in het voorliggende ontwerpbesluit aan de FSMA een voorafgaand toezicht op reclame toe. Het besluit spreekt daarentegen zich niet uit over de sanctionering a posteriori. De machtigingsbepaling laat de Koning immers niet toe specifieke sancties te voorzien in geval van niet-naleving van de regels die Hij zal vaststellen. Bijgevolg zullen de bepalingen van de wet van 6 april 2010, met name de artikelen 113, 123 en 133, in dat geval toepassing vinden.
Volgens de Raad van State moet dit besluit aangemeld worden bij de Europese Commissie overeenkomstig Richtlijn 98/34/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 juni 1998 betreffende een informatieprocedure op het gebied van normen en technische voorschriften en regels betreffende de diensten van de informatiemaatschappij.
Deze opmerking kan niet worden gevolgd.
Deze richtlijn, die gewijzigd is door de Richtlijn 98/48, is eveneens van toepassing op de diensten van de informatiemaatschappij, krachtens artikel 1, 2. Doch, op grond van artikel 1, 5 van de gewijzigde richtlijn geldt dit niet voor de regels die niet specifiek op de diensten van de informatiemaatschappij van toepassing zijn.
Aangezien dit ontwerp van besluit niet specifiek de diensten van de informatiemaatschappij viseert, maar er hoogstens op incidentele wijze een invloed op heeft, is de Richtlijn 98/34 dus niet van toepassing, en is geen aanmelding aan de diensten van de Europese Commissie nodig.
Commentaar bij de artikelen
Artikel 1
Deze bepaling omschrijft het doel van het besluit, nl. de vaststelling van bepaalde verplichtingen met betrekking tot de verstrekking van zowel precontractuele als reclamegerelateerde informatie, die door de kredietinstellingen en hun tussenpersonen moeten worden nageleefd bij de commercialisering van gereglementeerde spaarrekeningen bij spaarders op het Belgisch grondgebied.
Artikel 2
Deze bepaling bevat een aantal definities.
Zo wordt het begrip « spaarrekening » gedefinieerd onder verwijzing naar artikel 68bis van de wet van 16 juni 2006 op de openbare aanbieding van beleggingsinstrumenten en de toelating van beleggingsinstrumenten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt (hierna « de wet van 16 juni 2006 » genoemd), dat betrekking heeft op het openbaar beroep op het spaarderspubliek. Hier worden echter enkel gelddeposito's geviseerd, en niet de deposito's van andere terugbetaalbare gelden die de kredietinstellingen in ontvangst nemen.
Het begrip « spaarrekening » staat tegenover het begrip « betaalrekening », waarbij zo'n betaalrekening in de wet van 10 december 2009 betreffende de betalingsdiensten wordt gedefinieerd als een rekening die wordt gebruikt om betalingstransacties uit te voeren. Een betaalrekening is een rekening voor het deponeren, overmaken of opnemen van geldmiddelen.
Bijgevolg moeten alle rekeningen van waarop, krachtens wettelijke of contractuele begrenzingen, geen betalingen mogen worden uitgevoerd, als spaarrekeningen worden beschouwd. Aan dat criterium beantwoorden met name de termijnrekeningen, de gereglementeerde spaarrekeningen alsook alle andere soorten rekeningen waarvan het gebruik voor betalingsdoeleinden contractueel wordt beperkt.
De betaalrekeningen zijn op hun beurt onderworpen aan de reglementering inzake betalingsdiensten.
Ook de via een levensverzekering of een pensioenspaarfonds opgebouwde spaartegoeden worden uit de definitie uitgesloten.
Artikel 2 van het besluit definieert ook het begrip « spaarder » en viseert daarmee alle houders van een gereglementeerde spaarrekening of alle personen die een contract voor de opening van een spaarrekening wensen aan te gaan, en die niet als professionele cliënten worden gezien in de zin van artikel 2, eerste lid, 28°, van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten. Als voorbeeld van professionele cliënten in de zin van die bepaling (die dus niet in aanmerking komen voor de door dit besluit geboden bescherming) wordt verwezen naar gereglementeerde ondernemingen zoals kredietinstellingen, verzekeringsondernemingen of pensioenfondsen, naar grote ondernemingen die aan bepaalde becijferde criteria voldoen, en naar de overheden. De cliënten van kredietinstellingen die als...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI