20 JANUARI 2017. - Koninklijk besluit betreffende de bijdrage tot het financieel evenwicht van de regeling van de jaarlijkse vakantie
VERSLAG AAN DE KONING
Sire,
Het besluit waarvan ik de eer heb aan uwe Majesteit ter ondertekening voor te leggen, heeft als doel de vervanging van het koninklijk besluit van 16 april 1965 betreffende het financieel evenwicht van het stelsel der jaarlijkse vakantie. De context waarin dat koninklijk besluit tot stand kwam, kan als volgt worden geschetst.
Al heeft de wetgever in 1944 ervoor gekozen de jaarlijkse vakantie formeel op te nemen in de sociale zekerheid om voor handarbeiders gebruik te kunnen maken van de innings- en betalingsmodaliteiten waarover de sociale zekerheid beschikt, het vakantiegeld is in wezen een onderdeel van het loon dat de werkgevers opsparen om het uit te betalen aan de arbeider die vakantie neemt. De werkgeversbijdragen die dit vakantiegeld vormen, maken dan ook geen deel uit van de basisbijdrage voor sociale zekerheid en zijn uitdrukkelijk uitgesloten uit de geldmiddelen van het Globaal Beheer.
De berekening en de betaling van het vakantiegeld van sommige werknemers heeft de wetgever toevertrouwd aan de Rijksdienst voor jaarlijkse vakantie en aan de vakantiefondsen.
De RJV en de vakantiefondsen beheren als lasthebbers van de bij hen aangesloten werkgevers het uitgesteld loon dat het vakantiegeld vormt. Met de opbrengst van de beleggingen die zij daarmee doen, financieren zij hun beheerskosten.
Naar het einde van de jaren vijftig toe geraakte dat systeem deficitair. Hoewel het stelsel als zodanig in die periode nog reserves had, vertoonde de verhouding tussen de geïnde bijdragen en de uitgaven van de RJV jaarlijks een deficit en geraakten ook sommige vakantiefondsen in de problemen. Het koninklijk besluit van 16 april 1965 beoogde een oplossing te geven aan die financiële moeilijkheden.
Omdat het niet opportuun werd geacht de bijdragen voor de jaarlijkse vakantie te verhogen, werd gezocht naar een oplossing in de sector zelf. Meer bepaald werd, zowel voor de vakantiefondsen als voor de RJV, een zogenaamde saneringsbijdrage ingevoerd, die in mindering kwam van de opbrengst uit de beleggingen waarmee de beheerskosten werden gefinancierd. Het globale financieel evenwicht van de jaarlijkse vakantieregeling diende m.a.w. te worden hersteld door overheveling van een deel van de werkingsmiddelen naar het stelsel.
Een en ander werd uitgewerkt in het koninklijk besluit van 16 april 1965, dat de financiële beheersautonomie van de vakantiefondsen verzoende met het solidariteitsprincipe dat het stelsel van de jaarlijkse vakantie kenmerkt en dat erin bestaat dat de ontvangsten worden gebruikt voor de betaling van het volledige vakantiegeld dat aan elke arbeider toekomt, zelfs al staat daartegenover soms geen financiering omdat geen bijdragen werden betaald (art. 17 van de wetten betreffende de jaarlijkse vakantie van de werknemers, gecoördineerd op 28 juni 1971).
De saneringsformule die het koninklijk besluit van 16 april 1965 uitwerkte en die tot op vandaag bestaat, voorziet in een jaarlijkse afdracht, door de vakantiefondsen, aan het stelsel, gelijk aan het verschil tussen enerzijds de financiële opbrengsten op de bijdragen en de eigen reserves van de vakantiefondsen, berekend op het niveau van de RJV, anderzijds de beheerskosten, eveneens berekend op het niveau van de RJV. Voor de RJV bestaat de afdracht uit het saldo tussen het financieel resultaat en de beheerskosten.
De saneringsformule moet een dam vormen tegen de gevolgen van een lage rente, doordat de negatieve saneringsbijdrage die eruit kan voortvloeien, de vakantiefondsen zuurstof biedt.
Het financieel beheer bij overheidsinstellingen was de laatste decennia onderhevig aan grondige wijzigingen. Een actief financieel beheer brengt met zich mee dat rentevoeten als waardemeter ontoereikend geworden zijn. Daarom wordt voorgesteld om de opbrengsten uit beleggingen als parameter in de nieuwe formule op te nemen.
Er is nog een tweede reden om de saneringsformule van 1965 te herzien. Uit het Verslag van het Rekenhof aan de Kamer van Volksvertegenwoordigers van september 2011, met als opschrift "Financiering en controle van de vakantiefondsen", blijkt dat de financiering van de vakantiefondsen niet altijd voldoende als transparant overkomt naar buiten toe. Transparantie is een aspect van responsabilisering. In de loop van de vijftig jaar die verstreken zijn sinds het koninklijk besluit van 16 april 1965, is de klemtoon meer en meer daarop komen te liggen. Ook aan de verzuchtingen van het Rekenhof in die zin beoogt het ontwerp van koninklijk besluit dat U wordt voorgelegd, tegemoet te komen door een andere berekeningswijze in te voeren en die te laten steunen op informatie die rechtstreeks uit de balans en de resultatenrekening van de RJV kan worden afgeleid. Een en ander zal ook de vakantiefondsen ertoe aanzetten nog meer aandacht te besteden aan de kwaliteit van het beheer. In het strategisch plan Holidays@Work komen de andere facetten van responsabilisering aan bod. De vakantiefondsen zijn in juli 2013 gestart met de uitwerking van dat plan, nadat het Beheerscomité de krachtlijnen en principes ervan had goedgekeurd.
Voorgesteld wordt het koninklijk besluit van 16 april 1965 integraal te vervangen, hoewel de principes van dat besluit, die bestaan in de verzekering van het financieel evenwicht van het stelsel en de verankering van de solidariteit, worden behouden. In de vijftig jaar waarin zij werd toegepast, heeft de "saneringsformule" immers haar degelijkheid bewezen. Toegevoegd worden echter de elementen van modernisering en actualisering die nodig zijn om te komen tot een vast kader dat de nodige stabiliteit en transparantie biedt. Het beheerscomité zorgt voor de nodige flexibiliteit en de concrete invulling van de responsabilisering.
Van de principes van het koninklijk besluit van 16 april 1965 blijven meer...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI