16 DECEMBER 2020. - Besluit van de Waalse Regering van bijzondere machten nr. 69 tot aanpassing van sommige fiscale bepalingen in het kader van de COVID-19-crisis
Verslag aan de Regering betreffende het ontwerpbesluit van de Waalse Regering van bijzondere machten nr. 69 tot aanpassing van sommige fiscale bepalingen in het kader van de COVID-19-crisis
-
Algemene voorstelling:
De uitzonderlijke gezondheidscrisis in verband met COVID-19 die België momenteel doormaakt en de huidige en toekomstige maatregelen die zijn genomen om de verspreiding van het virus onder de bevolking te beperken, zullen elke vorm van activiteit op het grondgebied van het Waalse Gewest in zekere zin vertragen. De WHO kwalificeert deze COVID-19-crisis sinds 11 maart 2020 trouwens als een pandemie.
Deze crisis heeft met name geleid tot de inperkingsmaatregelen die de federale regering heeft genomen door middel van de opeenvolgende ministeriële besluiten van 13, 18 en 23 maart 2020 en van 3 en 17 april 2020 inzake noodmaatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken, respectievelijk gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 13, 18 en 23 maart 2020, en van 3 en 17 april 2020.
De tweede golf die we momenteel meemaken, leidt nu tot nieuwe beperkende maatregelen van de federale regering door middel van opeenvolgende ministeriële besluiten van 28 oktober, 1 november en 28 november 2020, die alle drie dringende maatregelen bevatten om de verspreiding van COVID-19 te beperken, respectievelijk gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 28 oktober, 1 november en 29 november 2020.
Deze opeenvolgende uitbreidingen van de noodmaatregelen om de verspreiding van het COVID-19-coronavirus te beperken, zijn telkens het gevolg van beslissingen van de Nationale Veiligheidsraad, die de verschillende machtsniveaus samenbrengt voor een doeltreffende coördinatie van de strijd tegen de pandemie. Deze besluiten zijn zelf gebaseerd op de adviezen van wetenschappelijke experten die voldoende aantonen dat het noodzakelijk is om te blijven handelen in het licht van de veranderende gezondheidsomstandigheden.
De huidige maatregelen, genomen om de verspreiding van het virus onder de bevolking te beperken, zullen er opnieuw toe leiden dat iedere vorm van activiteit op het grondgebied van het Waalse Gewest vertraagt, de goede werking van de verschillende overheidsdiensten in het gedrang wordt gebracht, bepaalde diensten zelfs stilvallen en de burgers de mogelijkheid ontnomen wordt om nuttig en daadwerkelijk hun rechten en verplichtingen te laten gelden in het kader van de voorgeschreven wettelijke procedures;
Het gevolg van dit alles is dat deze COVID-19-gezondheidscrisis steeds een aanzienlijke economische impact teweegbrengt en dat het de opdracht is van een overheid als het Waals Gewest om in het kader en binnen de perken van zijn bevoegdheden en van zijn actievermogen, de natuurlijke en rechtspersonen die hevig onder deze ernstige gezondheidscrisis lijden, van gepaste steun te voorzien;
In dit kader betreft de fiscaliteit alle delen van de economie en vormt ze daarom een doeltreffend instrument voor economische en financiële steun.
Ten slotte wijst het advies over de technische haalbaarheid van de maatregelen die samen met de federale minister van Financiën zijn genomen, overeenkomstig artikel 5, § 3, lid 3, van de bijzondere wet van 16 januari 1989 betreffende de financiering van de gemeenschappen en de gewesten, dat op 11 december 2020 van de federale minister van Financiën werd ontvangen, niet op een technische onmogelijkheid om de geplande maatregelen ten uitvoer te leggen.
-
Artikelsgewijze bespreking:
2.1. Artikel 1
Het is in de huidige situatie van belang om het gelijkheidsbeginsel te waarborgen en de rechtszekerheid in stand te houden en bijgevolg maatregelen te nemen die ervoor zorgen dat geen enkele burger belemmerd wordt in de uitoefening van zijn rechten of in het nakomen van zijn verplichtingen wegens de impact van de gezondheidscrisis.
In dit kader dienen onverwijld sommige termijnen te worden aangepast, die werden bepaald in de wetgevingen betreffende de gewestelijke belastingen bedoeld in artikel 3 van de bijzondere wet van 16 januari 1989 betreffende de financiering van de Gemeenschappen en de Gewesten, wanneer het Waalse Gewest er de dienst nog niet van overgenomen heeft, maar deze termijnen wel onder zijn bevoegdheid vallen.
Het is interessant om op te merken dat de federale wetgever, die nog steeds bevoegd is voor de fiscale dienst, zoals vermeld in het technische haalbaarheidsadvies dat de Federale Overheidsdienst Financiën over dit project heeft overhandigd, bevoegd blijft om de bepalingen van het Wetboek der successierechten met betrekking tot de aangifte van de successierechten, de betaling van de verschuldigde rechten, de bewijsmiddelen, de invorderingsprocedures, de boetes en de verjaringstermijnen te wijzigen. In zijn federale circulaire 2020/C/138 van 13 november 2020 betreffende steunmaatregelen en administratieve toleranties inzake registratie- en successierechten in het kader van de gezondheidscrisis verbonden met COVID-19, heeft de federale wetgever voorzien in de verlenging met vier maanden van de termijnen voor aangifte en betaling, die aflopen tussen 1 november 2020 en 31 januari 2021.
De gewestelijke termijnen waarnaar in dit artikel wordt verwezen, zijn de artikelen 55sexies, 60bis en 135bis van het Wetboek der successierechten, en veel burgers lopen het risico deze niet te kunnen naleven, met name als gevolg van de noodmaatregelen van de federale staat. Om die reden beoogt onderhavig artikel de vrijwaring van het rechtszekerheidsbeginsel van de van toepassing zijnde wetgeving in de uitoefening van de rechten en plichten die toekomen zowel aan de burgers als aan de verschillende betrokken overheidsdiensten.
Vervolgens, en om rekening te houden met het laatste federale ministeriële besluit van 28 november 2020 tot wijziging van het ministeriële besluit van 28 oktober 2020 inzake noodmaatregelen ter beperking van de verspreiding van het coronavirus COVID-19, dat de federale noodmaatregelen tot na 31 december 2020 verlengt, en om tegemoet te komen aan het verzoek van de Federale Overheidsdienst van Financiën in zijn technisch haalbaarheidsadvies om de termijnen voor de toepassing van de verlengingsmaatregelen om operationele redenen te laten samenvallen, is bepaald dat dit artikel van toepassing is op de termijnen die aflopen tussen 1 november 2020 en 31 januari 2021.
Ten slotte, en zoals gevraagd door de Raad van State in zijn advies nr. 68.415/4 van 10 december 2020, is de limitatieve lijst van termijnen die onder de verlenging met 4 maanden vallen, rechtstreeks in het mechanisme opgenomen. Deze lijst bevat de bepalingen die reeds in de bovengenoemde federale circulaire 2020/C/138 worden genoemd en biedt dus rechtszekerheid voor de toepassing ervan.
2.2. Artikel 2.
Het is duidelijk dat de beslissingen die de federale regering terecht heeft genomen om alle handelszaken en ondernemingen te sluiten die geen cruciale rol spelen in de minimale werking van de staat, en inzake de inperking naar de bevolking toe, de financiële draagkracht heeft aangetast van veel personen, zowel natuurlijke als rechtspersonen. Heel wat mensen zijn ook gebonden door financiële verplichtingen zoals hypotheekleningen, wat maakt dat, indien zij deze verplichtingen niet kunnen nakomen of indien er onverwachts een bepaald risico uit hun hoofde wordt vastgesteld, de banken hypotheekmandaten dreigen te activeren om de afgesloten leningen te dekken, teneinde zichzelf via hypotheken te beschermen tegen de mogelijk desastreuze gevolgen van deze grote crisis;
Zoals tijdens de eerste golf van deze crisis, is het de verantwoordelijkheid van het Waalse Gewest om absoluut te voorkomen dat het nemen van garanties door de banken leidt tot een verdere verslechtering van de financiën van bedrijven en particulieren, vooral omdat deze uitzonderlijke situatie van het eventueel nemen van garanties zich in normale omstandigheden niet zou hebben voorgedaan;
De beste hefboomwerking bestaat erin het registratierecht uitzonderlijk en tijdelijk tot nul procent te verminderen wanneer het in het Waalse Gewest is gelegen, overeenkomstig artikel 5, § 1, 7°, eerste streepje, van de bijzondere wet van 16 januari 1989 betreffende de financiering van de Gemeenschappen en de Gewesten, met betrekking tot de vestiging van een hypotheek op onroerend goed, maar alleen in het geval van de omzetting in een hypotheek van een hypothecair mandaat dat bestond vóór de inwerkingtreding van dit besluit, om ook elke situatie van potentieel misbruik van deze uitzonderlijke gunstmaatregel te voorkomen;
Het is interessant om daarbij te preciseren, zoals opgemerkt in het technisch haalbaarheidsadvies dat de Federale Overheidsdienst Financiën over dit project heeft overhandigd, dat de vaststelling van het toepasselijk evenredig recht op nul procent niet leidt tot een nietig recht van inning. Immers, volgens artikel 167 van het Wetboek der registratie-, hypotheek- en griffierechten, "indien niet anders bepaald in deze titel, mag het bedrag van het evenredig recht dat wordt geheven op een akte of verklaring niet lager zijn dan het algemeen vast recht", zal het gewestelijk evenredig recht dat dan zal worden geheven, een bedrag zijn dat gelijk is aan vijftig euro. Dit bedrag lijkt niet buitenproportioneel gezien de administratieve formaliteit die moet worden ingevuld.
Bovendien is, met het oog op de coherentie met de toepassingsperiode van de artikelen 1 en 4 van dit besluit en om de uitvoering op het niveau van de Federale Overheidsdienst Financiën te vergemakkelijken, voorzien in de toepassing van de maatregel voor alle omzettingen die tot 31 januari 2021 worden uitgevoerd.
Ten slotte, en in antwoord op de opmerking van de Raad van State in zijn advies nr. 68.415/4 van 10 december 2020, en gezien het feit dat dit artikel van toepassing is vanaf 27 maart 2020 om alle gevallen van omzetting van hypotheekmandaten te dekken sinds het begin van de toepassingsperiode van de maatregel voorzien in artikel 1 van het Besluit van de Waalse regering...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI