Jugement/arrêt, Cour constitutionnelle (Cour d'arbitrage), 2023-07-20
| Judgment Date | 20 juillet 2023 |
| ECLI | ECLI:BE:GHCC:2023:ARR.116 |
| Link to Original Source | https://juportal.be/content/ECLI:BE:GHCC:2023:ARR.116 |
| Docket Number | 116/2023 |
| Court | Verfassungsgerichtshof (Schiedshof) |
Grondwettelijk Hof
Arrest nr. 116/2023
van 20 juli 2023
Rolnummer : 7883
In zake : het beroep tot vernietiging van de artikelen 2 en 15 van de wet van 1 juni 2022
« tot wijziging van de wet van 23 maart 1989 betreffende de verkiezing van het Europees Parlement, teneinde de burgers vanaf de leeftijd van 16 jaar de mogelijkheid te geven om te stemmen », ingesteld door Mark Deweerdt
Het Grondwettelijk Hof
samengesteld uit de voorzitters L. Lavrysen en P. Nihoul, en de rechters T. Giet, J. Moerman, M. Pâques, Y. Kherbache, T. Detienne, D. Pieters, S. de Bethune, E. Bribosia, W. Verrijdt en K. Jadin, bijgestaan door de griffier N. Dupont, onder voorzitterschap van voorzitter L. Lavrysen
wijst na beraad het volgende arrest
I. Onderwerp van het beroep en rechtspleging
Bij verzoekschrift dat aan het Hof is toegezonden bij op 4 november 2022 ter post aangetekende brief en ter griffie is ingekomen op 7 november 2022, heeft Mark Deweerdt beroep tot vernietiging ingesteld van de artikelen 2 en 15 van de wet van 1 juni 2022 « tot wijziging van de wet van 23 maart 1989 betreffende de verkiezing van het Europees Parlement, teneinde de burgers vanaf de leeftijd van 16 jaar de mogelijkheid te geven om te stemmen »
(bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad van 28 juni 2022).
De Ministerraad, bijgestaan en vertegenwoordigd door Mr. D. D’Hooghe en Mr. L. Schellekens, advocaten bij de balie te Brussel, heeft een memorie ingediend, de verzoekende partij heeft een memorie van antwoord ingediend en de Ministerraad heeft ook een memorie van wederantwoord ingediend.
Bij beschikking van 26 april 2023 heeft het Hof, na de rechters-verslaggeefsters J. Moerman en E. Bribosia te hebben gehoord, beslist dat de zaak in staat van wijzen is, dat geen terechtzitting zal worden gehouden, tenzij een partij binnen zeven dagen na ontvangst van de kennisgeving van die beschikking een verzoek heeft ingediend om te worden gehoord, en dat,
2
behoudens zulk een verzoek, de debatten zullen worden gesloten op 17 mei 2023 en de zaak in beraad zal worden genomen.
Aangezien geen enkel verzoek tot terechtzitting werd ingediend, is de zaak op 17 mei 2023
in beraad genomen.
De bepalingen van de bijzondere wet van 6 januari 1989 op het Grondwettelijk Hof met betrekking tot de rechtspleging en het gebruik van de talen werden toegepast.
II. In rechte
-A-
Ten aanzien van de ontvankelijkheid
A.1.1. De Ministerraad betwist de ontvankelijkheid van het beroep. Hij voert aan dat de verzoekende partij niet getuigt van het vereiste belang. Zij verwijst immers enkel naar de verruiming van het kiezerskorps, waardoor het gewicht van haar stem zou verminderen. Dat heeft echter geen invloed op het eigenlijke stemrecht van de verzoekende partij. De Ministerraad verwijst daarbij naar het arrest van het Hof nr. 76/94 van 18 oktober 1994
(ECLI:BE:GHCC:1994:ARR.076). Bovendien spreekt de verzoekende partij zichzelf volgens de Ministerraad tegen, omdat zij enerzijds haar belang afleidt uit de mogelijke verwatering van haar stem, maar anderzijds voornamelijk argumenten aanhaalt die in de praktijk zouden leiden tot een nog grotere uitbreiding van de groep stemgerechtigden en dus tot een nog verdere verwatering.
A.1.2. Volgens de verzoekende partij is de verwijzing naar de rechtspraak van het Hof niet relevant en beïnvloeden de bestreden bepalingen wel degelijk het gewicht van haar stem.
Ten gronde
Wat betreft het eerste middel
A.2.1. De verzoekende partij leidt een eerste middel af uit de schending, door artikel 2, 2°, van de wet van 1 juni 2022 « tot wijziging van de wet van 23 maart 1989 betreffende de verkiezing van het Europees Parlement, teneinde de burgers vanaf de leeftijd van 16 jaar de mogelijkheid te geven om te stemmen » (hierna : de wet van 1 juni 2022), van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 25, b), van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten. Zij klaagt aan dat de bestreden bepaling een nieuwe categorie van kiezers invoert, die, in tegenstelling tot de bestaande kiezers, niet onder de opkomstplicht valt of enkel onder de opkomstplicht valt als ze zich hebben ingeschreven op de kiezerslijst. De verzoekende partij voert aan dat het kiesrecht een fundamenteel politiek recht is in de representatieve democratie. Het is essentieel dat het kiesrecht gelijkwaardig is en dat alle burgers hun kiesrecht onder dezelfde voorwaarden kunnen of moeten uitoefenen.
A.2.2. De Ministerraad antwoordt dat het middel geen betrekking heeft op vergelijkbare categorieën van personen. In elk geval is het verschil in behandeling gebaseerd op een objectief criterium. De bestreden regeling streeft een legitiem doel na, namelijk de democratische vernieuwing en de harmonisatie van de minimumleeftijd voor de Europese verkiezing in de verschillende lidstaten. De opkomstplicht voor meerderjarigen voor de Europese verkiezing is coherent met de opkomstplicht voor de federale verkiezingen en de verkiezingen van de deelentiteiten. De Ministerraad verwijst met betrekking tot het ontbreken van een opkomstplicht voor minderjarigen naar het arrest van het Hof nr. 100/2000 van 4 oktober 2000 (ECLI:BE:GHCC:2000:ARR.100).
3
Wat betreft het tweede middel
A.3.1. De verzoekende partij leidt een tweede middel af uit de schending, door artikel 2 van de wet van 1 juni 2022, van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet, in samenhang gelezen met artikel 25, b), van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten. Zij klaagt aan dat de verkiezing van de parlementsleden van de federale Staat en van de deelentiteiten is voorbehouden aan meerderjarige Belgen, terwijl de bestreden bepaling...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI