Décision judiciaire de Raad van State, 12 mars 2015
| Date de Résolution | 12 mars 2015 |
| Juridiction | Nietigverklaring |
| Nature | Arrest |
RAAD VAN STATE, AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK
VIIe KAMER
A R R E S T
nr. 230.485 van 12 maart 2015 in de zaak A. 161.283/VII-33.759.
In zake : Frédéric PETIT bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaat Johan Verstraeten kantoor houdend te 3000 Leuven Vaartstraat 68-70 bij wie woonplaats wordt gekozen
tegen :
het VLAAMSE GEWEST, vertegenwoordigd door de Vlaamse regering bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaat Jan Bergé kantoor houdend te 3000 Leuven Naamsestraat 165 bij wie woonplaats wordt gekozen
Tussenkomende partij : de NV BRUSSELS INTERNATIONAL AIRPORT COMPANY (B.I.A.C.), thans de NV BRUSSELS AIRPORT COMPANY bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaten Donatienne Ryckbost en Emmanuel Ryckbost kantoor houdend te 8400 Oostende E. Beernaertstraat 80 bij wie woonplaats wordt gekozen
-------------------------------------------------------------------------------------------------- I. Voorwerp van het beroep
-
Het beroep, ingesteld op 29 maart 2005, strekt tot de nietigverklaring van het besluit van de Vlaamse minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur van 30 december 2004 waarbij de bestuurlijke beroepen ingesteld tegen de beslissing van de deputatie van de provincie Vlaams-Brabant van 8 juli 2004, houdende het verlenen van een milieuvergunning
VII-33.759-1/25
aan de NV B.I.A.C. (thans de NV Brussels Airport Company) om de luchthaven Brussel-Nationaal, gelegen te Zaventem, Steenokkerzeel, Machelen en Kortenberg, verder te exploiteren en te veranderen, gedeeltelijk gegrond worden verklaard, de beroepen beslissing deels wordt gewijzigd en deels wordt bevestigd en de milieuvergunning wordt verleend.
II. Verloop van de rechtspleging
-
Bij arrest nr. 195.230 van 14 juli 2009 wordt deze zaak gevoegd met andere, zijn de debatten heropend, wordt aan het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna : Hof van Justitie) een aantal prejudiciële vragen gesteld en wordt het door de auditeur-generaal aangewezen lid van het auditoraat gelast met het verder onderzoek van de zaak.
Bij arrest C-275/09 van 17 maart 2011 heeft het Hof van Justitie geantwoord op de prejudiciële vragen.
Bij arrest nr. 222.678 van 28 februari 2013 wordt het eerste middel in deze zaak ongegrond bevonden, wordt de eerdere samenvoeging opgeheven, zijn de debatten heropend en wordt het door de auditeur-generaal aangewezen lid van het auditoraat gelast het onderzoek van de zaak voort te zetten.
De NV Brussels Airport Company heeft een verzoek tot gedinghervatting ingediend.
Eerste auditeur Peter Provoost heeft een aanvullend verslag opgesteld.
De verwerende partij en de tussenkomende partij hebben een verzoek tot voortzetting van het geding en een laatste memorie ingediend. Verzoeker heeft een laatste memorie ingediend.
VII-33.759-2/25
De partijen zijn opgeroepen voor de terechtzitting, die heeft plaatsgevonden op 22 mei 2014.
Staatsraad Peter Sourbron heeft verslag uitgebracht.
Advocaat Anouk Janssens, die loco advocaat Johan Verstraeten verschijnt voor verzoeker, advocaat Jan Bergé, die verschijnt voor de verwerende partij, en advocaat Donatienne Ryckbost, die verschijnt voor de tussenkomende partij, zijn gehoord.
Eerste auditeur Peter Provoost heeft een andersluidend advies gegeven.
Er is toepassing gemaakt van de bepalingen op het gebruik der talen, vervat in titel VI, hoofdstuk II, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973.
III. Feiten
-
Voor de feitelijke context van het geding wordt verwezen naar arrest nr. 195.230 van 14 juli 2009.
IV. Onderzoek van de middelen
4. Gelet op hun onderlinge samenhang worden het tweede, derde en vierde middel samen beoordeeld.
VII-33.759-3/25
A. Tweede, derde en vierde middel
Standpunt van de partijen
5. In een tweede middel voert verzoeker de schending aan van artikel 8 van het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele vrijheden (hierna : EVRM), van artikel 17 van het Internationaal Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten (hierna : BUPO), van de artikelen 22 en 23 van de Grondwet en van de materiëlemotiveringsplicht.
Na een uiteenzetting omtrent de draagwijdte van voormelde bepalingen, stelt verzoeker dat het vaststaat dat geluidshinder door vliegtuigverkeer een inbreuk kan maken op de grondrechten van burgers en dat de geluidshinder veroorzaakt door de exploitatie van de luchthaven Brussel-Nationaal oorzaak is van ernstige gezondheidsproblemen. Dat luchtverkeer en in het bijzonder nachtvluchten ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, wordt volgens verzoeker aangetoond door diverse wetenschappelijke onderzoeken, onder meer van de Wereldgezondheidsorganisatie (hierna : WHO), van de Nederlandse Gezondheidsraad en van professor Dr. Lieven Annemans van de Universiteit Gent met betrekking tot de luchthaven Brussel-Nationaal.
Verzoeker wijst erop dat in het bestreden besluit de argumentatie van de beroepsindieners omtrent de gezondheidsproblemen wordt weergegeven, alsook hun verwijzing naar voormelde bepalingen, dat vervolgens in dat besluit wordt erkend dat de exploitatie van de luchthaven Brussel-Nationaal "potentieel significante effecten kan hebben op het milieu en de leefkwaliteit van de omwonenden", dat vervolgens verscheidene studies worden vermeld omtrent de negatieve effecten van de exploitatie voor de gezondheid en het leefmilieu en dat tevens het subadvies van 22 oktober 2004 van de afdeling Preventieve en Sociale Gezondheidszorg wordt aangehaald, waarin de gezondheidsimpact van luchtverontreiniging, geur- en geluidshinder veroorzaakt door de exploitatie van
VII-33.759-4/25
een luchthaven wordt besproken en geadviseerd om te dezen een "gezondheidsimpactinschatting" te laten maken en in afwachting hiervan bijzondere milieuvergunningsvoorwaarden op te leggen gekoppeld aan een korte vergunningstermijn. Verzoeker benadrukt dat de verwerende partij dit advies niet is bijgetreden omdat voldoende recent onderzoek zou bestaan omtrent de invloed van geluidshinder van nachtvluchten op slaapverstoring en op de gezondheid van de mens, studies die afdoende zouden zijn om een milieuvergunning op lange termijn te kunnen verlenen. De verwerende partij zou hierbij steunen op een onderzoek van de Universiteit Gent naar "de impact op de leefbaarheid van de omgeving tengevolge van een eventuele uitbreiding van nachtvluchten op de luchthaven Brussel-Nationaal", op een Nederlands project "Slaapverstoring door nachtelijk vliegtuiggeluid" en op de "Guidelines for community noise" vanwege de WHO.
Hij stelt dat het bestreden besluit niet steunt op pertinente motieven die de beslissing in rechte en in feite kunnen verantwoorden, en wel om drie redenen. Een eerste reden bestaat erin dat het besluit weliswaar verwijst naar het recht op een gezonde leefomgeving zoals vervat in onder meer de Grondwet, naar de richtlijnen van de WHO, naar de studie van het Vlaams Steunpunt Milieu en Gezondheid en naar het subadvies van 22 oktober 2004 van de afdeling Preventieve en Sociale Gezondheidszorg, maar vervolgens voornoemd advies, waarin de opmaak van een milieueffectenrapport (hierna : MER) met "gezondheidsimpactassessment" wenselijk wordt geacht, als overbodig beschouwt, aangezien reeds recent onderzoek ter zake zou zijn uitgevoerd. Verzoeker meent dat in de mate dat het bestreden besluit enerzijds verwijst naar diverse studies die duidelijk aangeven dat er gezondheidsproblemen kunnen ontstaan als gevolg van vliegverkeer nabij luchthavens en anderzijds hier geen rekening mee houdt, er duidelijk sprake is van een materieel motiveringsgebrek. Als tweede reden voert verzoeker aan dat, voor zover in het bestreden besluit wordt beslist "om de nacht zeven uren te laten duren" en "om geen norm op te leggen voor piekgeluiden", in het overwegend gedeelte van dat besluit wetenschappelijke literatuur, de richtlijnen van de WHO en voormeld advies uitgebreid worden
VII-33.759-5/25
weergegeven, terwijl in het beschikkend gedeelte deze overwegingen zonder verdere motivering aan de kant worden geschoven. Als derde reden zet verzoeker uiteen dat in het bestreden besluit elementen worden bijgebracht die doen besluiten tot het bestaan van een oorzakelijk verband tussen vliegverkeer en gezondheidsklachten, terwijl hieraan niet de correcte gevolgtrekkingen worden verbonden. In dat verband wijst verzoeker erop dat de problematiek van de lawaaihinder geen conflict betreft tussen het privaat en het algemeen belang, maar wel tussen het algemeen belang en een grondrecht, met name het recht op privé- en gezinsleven, dat, in het licht van de toepassing van artikel 8 van het EVRM en van artikel 17 van het BUPO, in het bestreden besluit niet wordt aangetoond dat de verleende milieuvergunning noodzakelijk is in een democratische samenleving en niet verder reikt dan het strikt noodzakelijke, dat voorts uit de cijfers zoals vermeld in het bestreden besluit blijkt dat andere en zelfs grotere luchthavens dan de luchthaven Brussel-Nationaal in verhouding veel minder nachtvluchten hebben en dat, ten slotte, uit de studie van professor Dr. Lieven Annemans, waarnaar het bestreden besluit kort verwijst, blijkt dat de luchthaven Brussel-Nationaal grote fysische, psychische en materiële schade aanricht voor de omwonenden en de maatschappij. Verzoeker concludeert dat in het bestreden besluit op geen enkele manier rekening wordt gehouden met deze studies en in het bijzonder met de studie van professor Dr. Lieven Annemans en met het advies van de afdeling Preventieve en Sociale Gezondheidszorg, zodat er sprake is van een schending van de ingeroepen bepalingen, voor zover een milieuvergunning wordt verleend voor een termijn van twintig jaar in plaats van voor een korte termijn, het grote aantal van 25.000 nachtvluchten wordt behouden, geen norm voor piekgeluiden wordt opgelegd, niet wordt voorzien in strenge geluidsnormen en de nacht slechts als een periode van 7 uren wordt beschouwd.
In een derde middel acht verzoeker het zorgvuldigheidsbeginsel geschonden...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI