Décision judiciaire de Raad van State, 29 décembre 2021
| Date de Résolution | 29 décembre 2021 |
| Juridiction | UDN |
| Nature | Arrest |
RAAD VAN STATE, AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK
VIIe KAMER
A R R E S T
nr. 252.567 van 29 december 2021 in de zaak A. 235.240/VII-41.264
In zake: 1. Eva FROONINCKX 2. Toon PENEN 3. de VZW GREENPEACE BELGIUM bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaten Audrey Baeyens en Carole Billiet kantoor houdend te 1050 Brussel Flageyplein 18, 5e verd. bij wie woonplaats wordt gekozen
tegen:
de VZW GRONDBANK bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaat Bernard Deltour kantoor houdend te 1030 Brussel August Reyerslaan 80 bij wie woonplaats wordt gekozen
Tussenkomende partijen:
-
de NV STADSBADER 2. de NV CIT BLATON 3. de NV ARTES ROEGIERS 4. de NV ARTES DEPRET 5. de BV MOBILIS samen vormend een tijdelijke maatschap bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaten Marco Schoups, Kris Lemmens en Kristof Hectors kantoor houdend te 2000 Antwerpen De Burburestraat 6-8, bus 5 bij wie woonplaats wordt gekozen 6. de NV VAN PUBLIEK RECHT BEHEERSMAATSCHAPPIJ ANTWERPEN MOBIEL (BAM), handelend onder de naam LANTIS
bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaten Jan Bouckaert, Bastiaan Schelstraete en Maarten Christiaens kantoor houdend te 1000 Brussel Loksumstraat 25
VII-41.264-1/58
bij wie woonplaats wordt gekozen 7. het VLAAMSE GEWEST bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaten Johan Verbist, Britt Weyts en Joyce Van Caeyzeele kantoor houdend te 2000 Antwerpen Amerikalei 187/302 bij wie woonplaats wordt gekozen eveneens bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaten Filip Dewallens, Christophe Lemmens en Thierry Vansweevelt kantoor houdend te 3000 Leuven Mechelsestraat 107-109
-------------------------------------------------------------------------------------------------- I. Voorwerp van de vordering
-
De vordering, ingesteld op 17 december 2021, strekt tot de
schorsing bij uiterst dringende noodzakelijkheid van de tenuitvoerlegging van:
“-De conformverklaring met nr. 2015-16-210737 van 3 december 2021 van de
actualisatie van het Technisch Verslag infrastructuurwerken Linkeroever dd.
19/12/2019, met als referentie OWL1-SBSRTS-RAP-0001 (eerste bestreden
beslissing);
- De conformverklaring met nr. 2046-19-305809 van 3 december 2021 van de
actualisatie van het Technisch Verslag Scheldetunnel en aansluiting Linkeroever
dd. 21/11/2020, met als referentie OWVA-SBS-BAM-RAP-0027 (tweede
bestreden beslissing);
- De grondverzettoelating met nr. 5046-19-305809.04 van 22 november 2021 in
het dossier Scheldetunnel voor afvoer van uitgegraven bodem buiten werf (derde
bestreden beslissing)
- Alle navolgende beslissingen die gebaseerd zijn op voormelde documenten,
zoals, maar niet uitsluitend, de grondverzettoelatingen van onbekende datum
gebaseerd op de actualisatie van het Technisch Verslag infrastructuurwerken
Linkeroever, nieuwe grondverzettoelatingen gebaseerd op de actualisatie van het
Technisch Verslag Scheldetunnel en aansluiting Linkeroever,
bodembeheerrapporten...(overige bestreden beslissingen)”.
II. Verloop van de rechtspleging
VII-41.264-2/58
2. De verwerende partij heeft een nota ingediend.
Met een verzoekschrift van 23 december 2021 hebben
de nv Stadsbader, de nv Cit Blaton, de nv Artes Roegiers, de nv Artes Depret en de
bv Mobilis gevraagd om in het administratief kort geding te mogen tussenkomen.
Met een verzoekschrift van 23 december 2021 heeft de nv van
publiek recht Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (BAM), handelend onder
de naam Lantis, gevraagd om in het administratief kort geding te mogen
tussenkomen.
Met een verzoekschrift van 27 december 2021 heeft het Vlaamse
Gewest gevraagd om in het administratief kort geding te mogen tussenkomen.
De partijen zijn opgeroepen voor de terechtzitting, die heeft
plaatsgevonden op 28 december 2021, om 10 uur.
Staatsraad Pierre Lefranc heeft verslag uitgebracht.
Advocaat Audrey Baeyens, die verschijnt voor de verzoekende
partijen, advocaat Bernard Deltour, die verschijnt voor de verwerende partij,
advocaten Kris Lemmens en Pauline Van Bogaert, die verschijnen voor de eerste
tot en met de vijfde tussenkomende partij, advocaten Jan Bouckaert en Bastiaan
Schelstraete, die verschijnen voor de zesde tussenkomende partij en advocaten
Johan Verbist en Joyce van Caeyzeele, die verschijnen voor de zevende
tussenkomende partij, zijn gehoord.
Eerste auditeur-afdelingshoofd Peter Provoost heeft een met dit
arrest eensluidend advies gegeven.
VII-41.264-3/58
Er is toepassing gemaakt van de bepalingen op het gebruik der
talen, vervat in titel VI, hoofdstuk II, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973.
III. Feiten
Realisatie van verkeersinfrastructuur in de Antwerpse regio
3. Bij decreet van 13 december 2002 houdende de oprichting van
de naamloze vennootschap van publiek recht Beheersmaatschappij Antwerpen
Mobiel (BAM) wordt de Vlaamse regering gemachtigd om BAM onder de door dit
decreet bepaalde voorwaarden op te richten.
BAM heeft luidens artikel 4, eerste lid van dit decreet als
opdracht de financiering, de realisatie, het beheer en de exploitatie van
verkeersinfrastructuur in de Antwerpse regio met het oog op het bevorderen van de
mobiliteit. Met dit doel sluiten de Vlaamse regering en BAM overeenkomsten af,
luidens artikel 3, § 1, 1° van de door de Vlaamse regering goedgekeurde statuten
van BAM.
In dat kader realiseert BAM onder meer het
“Oosterweelproject”, id est de sluiting van de Antwerpse ring middels een derde
Scheldekruising, en de infrastructuurwerken op Linkeroever.
Verzet van verontreinigde grond
4. Uit de dadingsovereenkomst van 7 februari 2018 tussen BAM en
3M blijkt dat voormelde infrastructuurwerken voor grote hoeveelheden
grondverzet zorgen in een zone die verontreinigd werd met PFAS door de
nabijgelegen industriële activiteit van 3M. Tijdens onderzoeken tussen 2016 en
2018 ter voorbereiding van de infrastructuurwerken op Linkeroever werden
PFC-concentraties (in het bijzonder PFOS en PFOA) in de te verzetten grond, slib
VII-41.264-4/58
en grondwater vastgesteld. PFC-concentraties werden daar ook gedetecteerd in het
waterbodemonderzoek van de waterlopen (slib) en het rapport
grondwateronderzoek in functie van de voorgenomen bemalingen.
-
Naar aanleiding van een verkennend onderzoek naar de
aanwezigheid van PFAS in grondwater, bodem en waterbodem ter hoogte van
risicolocaties in Vlaanderen, schrijft de OVAM in haar rapport 26 juni 2018 onder
meer dat:
– de groep poly- en geperfluoreerde alkyl verbindingen (PFAS) een grote groep
van meer dan 6000 individuele stoffen omvat. De bekendste PFAS zijn PFOS
(perfluoroctaansulfonzuur) en PFOA (perfluoroctaanzuur). Beide stoffen vallen
onder de groep van de geperfluoreerde alkylzuren (perfluoralkylzuren; PFAA’s)
die onderverdeeld worden in de verschillende alkylzuren, zoals bijvoorbeeld
sulfonzuren (waar PFOS onder valt) en carbonzuren (waar PFOA onder valt),
– in het verleden er twee processen zijn gebruikt voor de productie van PFAS:
elektrochemische fluorering (ECF) en telomerisatie (TM); dat de PFAS productie
door het elektrochemische fluoreringsproces op de 3M locatie in Zwijndrecht werd
toegepast die sinds 2001 vanwege zorgen rondom de milieu-effecten sterk werd
verminderd en de telomerisatie de voornaamste manier van PFAS-productie werd
waarbij geen PFOS of precursors van PFOS worden gevormd,
– in het Antwerpse havengebied het gebied rondom de productielocatie van 3M
verontreinigd is: er “worden tot op heden verhoogde concentraties PFOS
aangetroffen in vogels en zoogdieren in het natuurgebied Blokkersdijk (Lopez
Antia et al., 2017; Groffen et al., 2017; D’Hollander, 2014). De omvang van het in
Vlaanderen beïnvloede gebied is niet vastgesteld”,
– PFAS wijdverspreid aanwezig zijn in het milieu door hun hoge oplosbaarheid,
lage/matige sorptie aan bodem en sediment en resistentie tegen biologische en
chemische afbraak, PFSA’s en PFCA’s (inclusief PFOS en PFOA) biologisch niet
afbreekbaar en veelal eindproducten van de biologische omzetting van precursors
en derhalve zogenaamde dead-end daughter products, ofwel de eindproducten van
natuurlijke afbraak zijn,
VII-41.264-5/58
– hoewel de fysisch-chemische eigenschappen van PFOS en PFOA uitgebreid zijn
onderzocht in vergelijking met andere PFAS, de beschikbare data nog steeds
relatief schaars zijn en het gedrag ook nog steeds niet volledig begrepen is,
– PFAS vanaf lozing/vrijkomen zich door hun persistente eigenschappen ver
kunnen verspreiden in het milieu door (i) uitloging van grond naar grondwater, en
vervolgens verspreiding via grondwater, (ii) verspreiding via de lucht (en depositie
in bodem of oppervlaktewater), (iii) verspreiding door (verontreinigd) slib,
grondverzet of baggeren, (iv) afbraak van precursors naar PFAA’s in het milieu,
– op basis van toxiciteitsonderzoeken een toelaatbare dagelijkse inname (TDI)
wordt afgeleid voor PFOS en PFOA en de laatste jaren een neerwaartse trend
zichtbaar is in de TD’s.
Het rapport besluit onder meer dat het toetsingskader van PFAS
nog steeds in evolutie is en dat algemeen in functie van de tijd strengere
toetsingswaarden worden vooropgesteld en bijvoorbeeld wordt verwacht dat op
termijn de TDI voor PFOS zal dalen.
-
BAM stelt dat (FAQ, www.oosterweelverbinding.be):
– 650 stalen werden onderzocht op de aanwezigheid van PFOS en dat de
concentraties sterk variëren “met enkele uitschieters tot 1.100 microgram/kg droge
stof (ds) in en nabij de Palingbeek ten noorden van de E34”: 8,2% van de
onderzochte stalen gaf een vastgestelde concentratie aan PFOS hoger dan
70 microgram/kg ds, 35,7% een concentratie tussen 8 en 70 microgram/kg ds, 56%
een concentratie onder 8 microgram/kg ds,
– 980.000 kubieke meter PFOS-houdende grond is teruggevonden op Linkeroever
waarvan 570.000m³ verontreinigd met een waarde tussen 8 en 70 microgram/kg ds,
400.000m³ met een waarde hoger dan 70 microgram/kg ds.
VII-41.264-6/58
Vergunningen
– Infrastructuurwerken Linkeroever
-
Voor de infrastructuurwerken Linkeroever verleende de
gewestelijke stedenbouwkundige ambtenaar aan BAM een voorwaardelijke
stedenbouwkundige...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI