Décision judiciaire de Raad van State, 9 décembre 2021
| Date de Résolution | 9 décembre 2021 |
| Juridiction | Nietigverklaring |
| Nature | Arrest |
RAAD VAN STATE, AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK
VIIe KAMER
A R R E S T
nr. 252.371 van 9 december 2021 in de zaak A. 225.252/VII-40.273
In zake : de VZW AKTIEGROEP LEEFMILIEU KEMPEN bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaat Gwijde Vermeire kantoor houdend te 9000 Gent Voskenslaan 301 bij wie woonplaats wordt gekozen
tegen :
het VLAAMSE GEWEST bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaten Steve Ronse en Thomas Quintens kantoor houdend te 8500 Kortrijk Beneluxpark 27B bij wie woonplaats wordt gekozen
Tussenkomende partij :
de opdrachthoudende vereniging PROVINCIALE EN
INTERCOMMUNALE DRINKWATERMAATSCHAPPIJ DER PROVINCIE ANTWERPEN bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaten Yves Loix en Jo Van Lommel kantoor houdend te 2600 Berchem Borsbeeksebrug 36 bij wie woonplaats wordt gekozen
-------------------------------------------------------------------------------------------------- I. Voorwerp van het beroep
1. Het beroep, ingesteld op 18 mei 2018, strekt tot de nietigverklaring van het besluit van de Vlaamse minister van Omgeving, Natuur en Landbouw van 15 maart 2018 waarbij het beroep ingesteld tegen de beslissing van de deputatie van de provincieraad van Antwerpen van 10 augustus 2017 houdende het verlenen aan de Provinciale en Intercommunale Drinkwatermaatschappij der Provincie Antwerpen (hierna: PIDPA) van de milieuvergunning voor de
VII-40.273-1/36
exploitatie van een grondwaterwinning, gelegen aan de Zillendijk te Balen, gedeeltelijk gegrond wordt verklaard.
II. Verloop van de rechtspleging
2. De verwerende partij heeft een memorie van antwoord ingediend en de verzoekende partij heeft een memorie van wederantwoord ingediend.
PIDPA heeft een verzoekschrift tot tussenkomst ingediend. De tussenkomst is toegestaan bij beschikking van 20 augustus 2018. De tussenkomende partij heeft een memorie ingediend.
Eerste auditeur Ronny Vercruyssen heeft op 30 juni 2020 een verslag opgesteld.
De verwerende partij en de tussenkomende partij hebben een verzoek tot voortzetting van het geding en een laatste memorie ingediend. De verzoekende partij heeft een laatste memorie ingediend.
De partijen zijn opgeroepen voor de terechtzitting, die heeft plaatsgevonden op 29 oktober 2020.
Staatsraad Peter Sourbron heeft verslag uitgebracht.
Advocaat Gwijde Vermeire, die verschijnt voor de verzoekende partij, advocaat Thomas Quintens, die verschijnt voor de verwerende partij en advocaat Jo Van Lommel, die verschijnt voor de tussenkomende partij, zijn gehoord.
Eerste auditeur Ronny Vercruyssen heeft een met dit arrest eensluidend advies gegeven.
VII-40.273-2/36
Er is toepassing gemaakt van de bepalingen op het gebruik der talen, vervat in titel VI, hoofdstuk II, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973.
III. Feiten
3.1. Op 7 april 2017 dient de tussenkomende partij bij de deputatie van de provincieraad van Antwerpen een vergunningsaanvraag in voor een grondwaterwinning, gelegen aan de Zillendijk te Balen.
De betrokken percelen zijn volgens de bepalingen van het gewestplan Herentals-Mol bestemd tot agrarisch gebied en landschappelijk waardevol agrarisch gebied (met overdruk waterwinningsgebied). De grondwaterwinning Balen-Nete is tevens gelegen in het habitatrichtlijngebied ‘Bovenloop van de Grote Nete met Zammelsbroek, Langdonken en Goor’.
De aangevraagde grondwaterwinning bestaat concreet uit zes putten (waarvan 3 reserveputten) te Balen-Nete met een diepte van circa 170 meter en met een totaal maximaal jaardebiet van 1.690.000 m3/jaar en een seizoensafhankelijk dagdebiet.
De vergunningsaanvraag vermeldt de volgende indelingsrubrieken: - rubriek 53.7: “andere boringen van grondwaterwinningsputten en grondwaterwinning voor de openbare watervoorziening dan de boringen, vermeld in subrubriek 53.1 en 53.4”; - rubriek 53.11.2: “onttrekken van grondwater met een debiet van 1000 m3 per dag of meer als de activiteit gelegen is in of een aanzienlijke invloed kan hebben op een gebied, zoals aangeduid ter uitvoering van het decreet van 14 juli 1993 houdende maatregelen ter bescherming van de kustduinen, of als de activiteit een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een speciale beschermingszone kan veroorzaken”.
VII-40.273-3/36
3.2. Bij besluit van 10 augustus 2017 verleent de deputatie de gevraagde milieuvergunning voor een termijn van 20 jaar. De vergunning wordt afhankelijk gesteld van de naleving van de volgende bijzondere voorwaarden:
“[…] Er wordt grondwater gepompt uit de putten 2, 5 en 6. De putten 3, 4 en 7 worden behouden als reserveput en worden enkel in geval van calamiteit of in het kader van instandhouding van de installaties beperkt in dienst genomen. […] Het post-monitoringsprogramma zoals beschreven in het project-MER PR0702 wordt verder uitgevoerd en waar nodig, in overleg met het Agentschap Natuur en Bos, verfijnd. […] De bevindingen van het monitoringsprogramma worden tweejaarlijks gerapporteerd aan het Agentschap Natuur en Bos, inclusief een beschrijving en evaluatie van de Natura 2000-habitats en de instandhoudingsdoelen. […] Wanneer uit dit rapport zou blijken dat de instandhoudingsdoelstellingen in het gedrang komen, moeten, in samenspraak met ANB, de nodige maatregelen genomen worden. […] Het Pidpa-domein dient gepast beheerd te worden i.f.v. Natura 2000-habitats, de instandhoudingsdoelen en regionaal belangrijke biotopen, zowel naar geschikt natuurbeheer zelf alsook naar daarbij horend gepast beheer van het grachten- en irrigatiesysteem. […] In toepassing op artikel 5.53.4.1 §2 van titel II van Vlarem moeten er minstens 7 peilputten aanwezig zijn met een filter in het Quartair (HCOV 0100) of de Pleistoceen en Plioceen Aquifer (HCOV 0230) en minstens 4 peilputten met een filter in het Mioceen Aquifersysteem (HCOV 0250). […] In afwijking op artikel 5.53.4.6 §1 van titel II van Vlarem is het stilleggen van de grondwaterwinning gedurende ten minste 24 uur niet vereist maar wordt minstens eenmaal per jaar in alle pompputten en alle peilputten van het peilputtennetwerk het grondwaterpeil gemeten en het dagdebiet genoteerd. Op vraag van de VMM wordt de afpompingskegel bepaald. Deze afwijking geldt enkel tijdens de jaren waarin de winning nooit langer dan 5 opeenvolgende dagen stilligt. […] Pidpa neemt jaarlijks het initiatief tot een overleg met de VMM, de DIW, de gemeente Balen en het ANB. Op dit overleg wordt het irrigatieproject geëvalueerd (het debiet, tijdstip en plaats van het inlaten van dit gebiedsvreemd water besproken). Van zodra deze beschikbaar zijn, dienen ook de resultaten van de ecohydrologische studie geëvalueerd te worden tijdens dit overleg”.
3.3. Tegen voormelde vergunningsbeslissing stelt de verzoekende partij beroep in bij de bevoegde Vlaamse minister.
3.4. In het kader van de beroepsprocedure brengen het Agentschap voor Natuur en Bos (hierna: ANB), de Vlaamse Milieumaatschappij, de afdeling
VII-40.273-4/36
Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en -projecten en de Gewestelijke Milieuvergunningscommissie (hierna: GMVC) een voorwaardelijk gunstig advies uit.
3.5. Op 15 maart 2018 neemt de Vlaamse minister van Omgeving, Natuur en Landbouw het thans bestreden besluit waarbij het bestuurlijk beroep gedeeltelijk gegrond wordt verklaard.
De beroepen vergunningsbeslissing wordt als volgt gewijzigd:
“In artikel 3 c. ‘Bijzondere voorwaarden’ wordt het volgende geschrapt: ‘7. In afwijking op artikel 5.53.4.6, § 1 van titel II van Vlarem is het stilleggen van de grondwaterwinning gedurende ten minste 24 uur niet vereist maar wordt minstens eenmaal per jaar in alle pompputten en alle peilputten van het peilputtennetwerk het grondwaterpeil gemeten en het dagdebiet genoteerd. Op vraag van de VMM wordt de afpompingskegel bepaald. Deze afwijking geldt enkel tijdens de jaren waarin de winning nooit langer dan 5 opeenvolgende dagen stilligt.’
Aan artikel 3 c. ‘Bijzondere voorwaarden’ wordt het volgende toegevoegd: “Indien het irrigeren niet gegarandeerd kan worden (bijvoorbeeld door een calamiteit op het kanaal of een technisch defect bij de inlaat), moet de winning hieraan aangepast worden”.
De bestreden beslissing steunt onder meer op de volgende motieven:
“Overwegende dat de beroeper aanhaalt dat het project-MER (en het addendum) fouten bevat; dat de afdeling GOP (Milieueffectrapportage) (voormalige dienst MER) in het sub-advies van 14 december 2017 stelt dat, mede ondersteund door het gunstige advies over de passende beoordeling van het ANB, de richtlijnen voldoende verwerkt zijn geweest in het project-MER, zoals ook in het goedkeuringsverslag staat weergegeven; dat de dienst MER niet was geïnformeerd over de inhoud van het advies van het INBO aan het ANB ‘Advies over de project-MER voor de drinkwaterwinning Balen-Nete’ van 21 oktober 2015; dat de inhoudelijke evaluatie van de beroepsargumenten met betrekking tot het project-MER en de passende beoordeling verder in dit besluit geëvalueerd worden; [...]
Overwegende dat de winning is gelegen in het habitatrichtlijngebied ‘Bovenloop van de Grote Nete met Zammelsbroek, Langdonken en Goor’ (BE2100040); dat de winning is gelegen in een zandig pakket; dat ook de formaties boven de Formatie van Diest zijn samengesteld uit zandige sedimenten; dat dit betekent dat de verlaging die ontstaat, kan doorwerken
VII-40.273-5/36
tot in de bovenste lagen; dat om effecten inzake verdroging aan het maaiveld te beperken, er ter hoogte van de winning ook een irrigatieproject is (aan gemiddeld 34,5 m3 per uur, maximaal 100 m³ per uur) met stuwen, uitgewerkt door PIDPA en het ANB; dat voor de irrigatie wordt gebruikgemaakt van kanaalwater; dat het irrigeren valt onder een uitzonderingsbepaling van rubriek 54.2 en dus niet is ingedeeld in het VLAREM; dat PIDPA beschikt over een vergunning nr. D625/8013 voor de captatie van kanaalwater van 9 oktober 1997 voor een maximumcapaciteit van 200 m³ per uur; […]
Overwegende dat de kwantitatieve en kwalitatieve impact van de winning op zijn omgeving werd onderzocht in het...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI