Décision judiciaire de Raad van State, 29 novembre 2019
| Date de Résolution | 29 novembre 2019 |
| Juridiction | Nietigverklaring |
| Nature | Arrest |
RAAD VAN STATE, AFDELING BESTUURSRECHTSPRAAK
Xe KAMER
A R R E S T
nr. 246.229 van 29 november 2019 in de zaak A. 222.381/X-16.929.
In zake : de STAD BRUSSEL bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaten Manuela Von Kuegelgen en Mathieu Coppée kantoor houdend te 1050 Brussel
Louizalaan 149/20 bij wie woonplaats wordt gekozen
tegen :
het BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJKE GEWEST bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaat Frédéric De Muynck kantoor houdend te 1000 Brussel
Koningsgalerij 30 bij wie woonplaats wordt gekozen en eveneens bijgestaan door advocaat Jan Roggen kantoor houdend te 3500 Hasselt
Kempische Steenweg 303, bus 40 – Corda A
Tussenkomende partij :
1. de VZW ODISEE 2. de KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN (KUL) bijgestaan en vertegenwoordigd door advocaat Thomas Ryckalts kantoor houdend te 1000 Brussel
Wolvengracht 38/2 bij wie woonplaats wordt gekozen
--------------------------------------------------------------------------------------------------
I. Voorwerp van het beroep
1. Het beroep, ingesteld op 10 juni 2017, strekt tot de nietigverklaring van “het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 23 februari 2017 dat het beroep ingesteld door de VZW HUB-EHSAL toewijst, bij ontstentenis van een beslissing genomen door de gemachtigde ambtenaar met
X-16.929-1/24
‡CJLTJFGCF-BDJGFBV‡
betrekking tot het gedeeltelijk slopen van een bestaand kantoorgebouw en het vervangen door een nieuwbouw met infrastructuur voor hoger onderwijs, het omvormen van een deel van het kantoorgebouw in studentenhuisvesting en het omvormen van de bestaande overdekte patio tot buitenruimte met binnentuin, in de Broekstraat en de Zandstraat, dat bijgevolg een stedenbouwkundige vergunning daaromtrent aflevert”.
II. Verloop van de rechtspleging
2. De verwerende partij heeft een memorie van antwoord ingediend en de verzoekende partij heeft een memorie van wederantwoord ingediend.
De vzw Odisee en de KUL hebben een verzoekschrift tot tussenkomst ingediend. De tussenkomsten zijn toegestaan bij beschikking van 17 augustus 2017. De tussenkomende partijen hebben een memorie ingediend.
Eerste auditeur An Van den broeck heeft een verslag opgesteld.
De verzoekende partij, de verwerende partij en de tussenkomende partijen hebben een laatste memorie ingediend.
De partijen zijn opgeroepen voor de terechtzitting, die heeft plaatsgevonden op 18 oktober 2019.
Staatsraad Stephan De Taeye heeft verslag uitgebracht.
Advocaat Mathieu Coppée, die verschijnt voor de verzoekende partij, advocaat Laura Sallaerts, die loco advocaat Frédéric De Muynck verschijnt voor de verwerende partij, en advocaat Thomas Ryckalts, die verschijnt voor de tussenkomende partijen, zijn gehoord.
X-16.929-2/24
‡CJLTJFGCF-BDJGFBV‡
Eerste auditeur An Van den broeck heeft een met dit arrest eensluidend advies gegeven.
Er is toepassing gemaakt van de bepalingen op het gebruik der talen, vervat in titel VI, hoofdstuk II, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973.
III. Feiten
3.1. Op 13 mei 2014 (datum van het ontvangstbewijs) dient de toenmalige vzw HUB-EHSAL, thans vzw Odisee genaamd, bij het college van burgemeester en schepenen van de stad Brussel een aanvraag in voor het gedeeltelijk slopen van het bestaande kantoorgebouw en het vervangen door een nieuwbouw met infrastructuur voor hoger onderwijs, het omvormen van een deel van het kantoorgebouw tot studentenhuisvesting en het omvormen van de bestaande overdekte patio tot buitenruimte met binnentuin, op percelen, eigendom van de KUL, gelegen aan de Broekstraat en Zandstraat te Brussel, aldaar kadastraal gekend als afdeling 3, sectie C, nr. 1694g (hierna: de bouwplaats).
Volgens de stedenbouwkundige voorschriften van het gewestelijk bestemmingsplan van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest (hierna: het GBP), vastgesteld bij besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke regering van 3 mei 2001, is de bouwplaats gelegen in een administratiegebied, in gebied van culturele, historische, esthetische waarde of voor stadsverfraaiing en langs een structurerende ruimte.
De bouwplaats is tevens gelegen binnen de vrijwaringszone van de voormalige “Presses socialistes”, beschermd als geheel (Zandstraat 29-35) en opgenomen in de inventaris van het bouwkundig erfgoed van de Brusselse Vijfhoek.
X-16.929-3/24
‡CJLTJFGCF-BDJGFBV‡
3.2. Van 25 augustus 2014 tot en met 8 september 2014 wordt over de vergunningsaanvraag een openbaar onderzoek georganiseerd, tijdens hetwelk 18 bezwaarschriften worden ingediend.
3.3. Op 12 juni 2014 brengt de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen (hierna: de KCML) een negatief advies over de aanvraag uit. Zij stelt dat de aanvraag een historische studie en een milieueffectrapport bevat die bevestigen dat de panden eerder in goede toestand verkeren en een esthetisch en stedenbouwkundig coherent geheel vormen met nummer 31 van de Broekstraat en aanpalend gebouw in de Zandstraat. Daarom meent de KCML dat het onverantwoord is om deze gebouwen te slopen en door nieuwbouw te vervangen, ook vanuit het standpunt van duurzame ontwikkeling. Zij vraagt om de bestaande bebouwing op een inventieve manier te benutten en te renoveren zodat het programma gerealiseerd kan worden zonder het bestaande erfgoed te negeren en zonder tot grootschalige afbraak te moeten overgaan.
3.4. Op 25 september 2014 brengt het college van burgemeester en schepenen van de stad Brussel een negatief advies over de aanvraag uit, dat grotendeels de argumentatie van de KCML herneemt en er nog aan toevoegt dat vanuit het standpunt van duurzame ontwikkeling de afbraak niet gerechtvaardigd is, zodat het project niet strookt met het stedenbouwkundig karakter van het omliggend stedelijk kader en in tegenspraak is met de goede ruimtelijke aanleg. Tevens overweegt het college dat het project afwijkt van artikel 10 van Titel I van de gewestelijke stedenbouwkundige verordening (hierna: de GSV).
3.5. Op 30 september 2014 vergadert de overlegcommissie over de aanvraag. Zij brengt een verdeeld advies uit, waarbij het meerderheidsadvies voorwaardelijk gunstig is en het minderheidsadvies van de stad Brussel ongunstig.
3.6. Bij ontstentenis van enige beslissing van de gemachtigde ambtenaar over de aanvraag stelt de aanvrager op 27 februari 2015 administratief beroep in bij de Brusselse Hoofdstedelijke regering (hierna: de beroepsinstantie),
X-16.929-4/24
‡CJLTJFGCF-BDJGFBV‡
overeenkomstig het bepaalde in artikel 180 van het Brussels Wetboek Ruimtelijke Ordening (hierna: het BWRO).
3.7. Op 11 mei 2015 deelt het stedenbouwkundig college mee dat het in de onmogelijkheid verkeert om een advies over de aanvraag te verlenen aangezien de gemachtigde ambtenaar het administratief dossier niet heeft overgemaakt.
3.8. Op 24 juni 2015 vindt de hoorzitting over de aanvraag plaats, waarbij besloten wordt dat de aanvrager op basis van artikel 173/1 BWRO nieuwe plannen zal indienen.
3.9. Op 7 juli 2016 dient de aanvrager gewijzigde plannen in.
3.10. Met het bestreden besluit van 23 februari 2017 verleent de beroepsinstantie de gevraagde stedenbouwkundige vergunning. Het besluit vergunt het project en motiveert de gedeeltelijke afbraak en de inpassing in het stedelijk weefsel als volgt:
“Dat het voorgestelde programma, studentenhuisvesting en onderwijsinfrastructuur op één site, duurzaamheid en toegankelijkheid als centrale uitgangspunten heeft;
Dat verzoeker een gecombineerd scenario voor ogen heeft waarin wordt voorgesteld een deel van de bestaande gebouwen te behouden en het resterende deel te slopen ten voordele van een architecturaal en ruimtelijk kwalitatieve nieuwbouw;
Dat rekening houdend met de historische studie in het dossier, kan worden geconcludeerd dat de historische waarde van de gevels en de gebouwen, gezien de vele aanpassingen en het verdwijnen van typische elementen en ornamenten, dus eerder relatief is. Door de verschillende renovaties zijn de gevels niet langer representatief voor de achterliggende structuren;
Dat gelet op de nodige aanpassingen om de gebouwen aan de Broekstraat te doen beantwoorden aan de eisen inzake duurzaamheid, energieprestatie alsook op het gebied van brandveiligheid, verregaande structurele ingrepen uitgevoerd zouden moeten worden die op hun beurt gevolgen voor de indeling en de inrichting van het gebouw zouden meebrengen;
Dat op vlak van duurzaamheid daarentegen er een aantal mogelijkheden zijn om een deel van de bestaande gebouwen in de Zandstraat te behouden en na geschiktmaking opnieuw in gebruik te nemen;
X-16.929-5/24
‡CJLTJFGCF-BDJGFBV‡
Dat in het bijzonder de flexibiliteit, de afmetingen van de ruimtes en de goede staat van het gebouw in de Zandstraat 3B met zijn achterbouw rond het atrium mogelijkheden bieden en zij behouden kunnen blijven;
Dat het terug open maken van het atrium (de glazen overkapping is in slechte staat) een ruimtelijk en architecturaal waardevolle ingreep is; Dat op die manier een open en groene patio licht en lucht zal verschaffen aan de omliggende binnenruimtes en deze een oase van rust zal creëren in de drukke binnenstad;
Dat de overige bebouwing vervangen zal worden door een nieuwbouw met een hedendaagse, innovatieve en kwalitatieve architectuur die past in de bestaande omgeving.
[…]
Overwegende dat de KCML in haar advies van 12 juni 2014 eveneens het slopen van de gebouwen afkeurt en een inventieve renovatie aanbeveelt, die de uitvoering van het geplande programma mogelijk zou maken zonder het bestaande erfgoed aan te tasten;
Overwegende echter dat de overlegcommissie een gunstig meerderheidsadvies uitbracht over voorliggende aanvraag en daaraan de volgende voorwaarden koppelde:
[…]
Dat het college van burgemeester en schepenen van de Stad Brussel op zijn beurt een ongunstig minderheidsadvies heeft uitgebracht dat kritiek bevat op het gebrek aan integratie van het project in de bestaande omgeving, in tegenstelling tot de andere gebouwen;
[…]
Dat de hogeschool past in de continuïteit van onderwijsinstellingen in de Broekstraat of in de...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI