6 JUNI 2021. - Koninklijk besluit tot wijziging van het koninklijk besluit van 7 april 2019 betreffende de werking van het centraal aanspreekpunt van rekeningen en financiële contracten

VERSLAG AAN DE KONING

Sire,

In overeenstemming met het regeerakkoord heeft de wetgever, bij programmawet van 20 december 2020, het periodieke saldo van de bank- en betaalrekeningen alsook het periodieke, geglobaliseerde bedrag van verschillende, uitdrukkelijk bedoelde financiële contracten (hierna "de saldi en geglobaliseerde bedragen" genoemd) toegevoegd aan de lijst van gegevens die financiële instellingen bedoeld in artikel 3 van de wet van 8 juli 2018 houdende organisatie van een centraal aanspreekpunt van rekeningen en financiële contracten en tot uitbreiding van de toegang tot het centraal bestand van berichten van beslag, delegatie, overdracht, collectieve schuldenregeling en protest (de "CAP-Wet") aan het centraal aanspreekpunt van rekeningen en financiële contracten (het "CAP") moeten meedelen.

De toevoeging van nieuwe soorten van gegevens aan de inhoud van het CAP vergt een wijziging van het koninklijk besluit van 7 april 2019 betreffende de werking van het centraal aanspreekpunt van rekeningen en financiële contracten (het "CAP-KB"), dat o.m. de modaliteiten van de mededeling van informatie aan het CAP regelt. Dit vormt het hoofddoel van onderhavig besluit.

In het kader van het advies nr. 122/2020 van 26 november 2020 van de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) met betrekking tot hoofdstuk 5 van titel 2 van het voorontwerp van programmawet dat betrekking heeft op de mededeling aan het Centraal aanspreekpunt van de Nationale Bank van België van het saldo van bank- en betaalrekeningen en van het totaalbedrag van de financiële contracten bedoeld in artikel 4, paragraaf 1, 3 °, b), en 4, paragraaf 1, 3 °, c) van de CAP-wet, dringt een verdere verduidelijking van de noodzakelijkheid van de verwerking van deze persoonsgegevens zich ten deze op.

In het kader van de gegevensverwerking is het van belang te wijzen op de wettelijke opdrachten die de fiscale administratie hoort te vervullen. Het betreft een veelheid aan taken die in het kader van een correcte belastingheffing reiken van fiscaal onderzoek tot de inning en invordering van fiscale schulden. Daarbij is het van primordiaal belang erop te wijzen dat in België de fiscale wet van openbare orde is. Deze wetten worden geacht de "wezenlijke belangen van de staat of de gemeenschap te treffen, of berusten op de economische of juridische grondslagen van de samenleving". Teneinde haar wettelijke opdracht naar behoren te kunnen vervullen, worden aan de fiscale administratie in verschillende fiscale wetboeken onderzoeksbevoegdheden toegekend, waarvan de wetgever heeft vastgesteld dat zij in de snel evoluerende maatschappij op heden dienen te worden aangevuld met bevoegdheden en mogelijkheden voor de fiscale administratie die ambtenaren toelaten om binnen de termijnen die diezelfde fiscale wetten hen opleggen, het nodige onderzoek te verrichten. In casu is aan de noodzakelijkheidsvereiste en de proportionaliteit van artikel 5.1 c) van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (EU) 2016/679 (de "AVG") voldaan, juist omwille van het beoogde doel. Meer bepaald heeft de praktijk aangetoond dat de tijdrovende werkwijze die de fiscale administratie zou dienen te hanteren om bijkomende gegevens op basis van diegene die thans in het CAP zijn opgenomen, te kunnen bekomen, de behoorlijke vervulling van die wettelijke opdrachten, zoals vervat in de fiscale wetten en dus van openbare orde, in het gedrang zouden brengen. Men mag immers niet vergeten dat er vaak nogal wat onwil bestaat om bv. medewerking te verlenen aan een fiscaal onderzoek dat fiscale fraude aan het licht kan brengen. De stelling van de GBA dat het hier om een "onnodige, bijzonder verregaande en risicovolle centralisatie van financiële (persoons)-gegevens die niet in verhouding staat tot de beoogde doeleinden" zou gaan, neemt de noodwendigheden van het fiscaal onderzoek en van de wettelijke opdrachten die de fiscale administratie vervult, niet in rekening en kan derhalve niet worden bijgetreden, gelet op de uitdagingen waarmee de fiscale administratie wordt geconfronteerd. Overigens werken de territoriale, temporele en materiële beperkingen van de fiscale bevoegdheden door op vlak van gegevensbescherming en kan daarvoor nuttig verwezen worden naar de wet van 3 augustus 2012 houdende bepalingen betreffende de verwerking van persoonsgegevens door de Federale Overheidsdienst Financiën in het kader van zijn opdrachten, die met het oog op de bescherming en de verwerking van persoonsgegevens overeenkomstig van toepassing is. Volledigheidshalve kan hier ook nuttig verwezen worden naar de relevante voorafgaande overweging van de AVG die het volgende stelt: Overheidsinstanties waaraan ingevolge een wettelijke verplichting persoonsgegevens worden bekendgemaakt voor het vervullen van een officiële taak, zoals belasting- of douaneautoriteiten, financiële onderzoeksdiensten, onafhankelijke bestuurlijke autoriteiten of financiële marktautoriteiten die belast zijn met de regulering van en het toezicht op de effectenmarkten, mogen niet als ontvangers worden beschouwd indien zij persoonsgegevens ontvangen die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van een bepaald onderzoek in het algemeen belang, overeenkomstig het Unierecht of het recht van de lidstaten. Hieruit volgt dat de AVG erkent dat aan de gegevensverwerking in het kader van een wettelijke opdracht van de fiscale administratie geen dermate strikte interpretatie kan worden verbonden dat de efficiëntie van haar werkzaamheden (die van openbare orde zijn) op de helling zou komen te staan. Er wordt aan herinnerd dat deze maatregel in het regeerakkoord was opgenomen als een extra middel om belastingfraude te bestrijden maar vooral om de transparantie en billijkheid van ons belastingstelsel te waarborgen.

Uit de toelichting bij het ontwerp van programmawet blijkt duidelijk dat de finaliteit van de uitbreiding van de raadpleging van het centraal aanspreekpunt van de NBB tot rekeningsaldi en de totaalbedragen van bepaalde financiële contracten allereerst van een preventieve orde is en tot meer transparantie op fiscaal niveau moet leiden. Ten tweede zal deze maatregelen het mogelijk maken om op een efficiënte wijze en tegen lagere kosten belastingfraude, waaronder het niet betalen van verschuldigde belastingen, te bestrijden.

Zo maakt deze maatregel vanuit invorderingsoogpunt de procedure om beslag te leggen veel efficiënter. Op grond van artikel 75 van het Wetboek van minnelijke en gedwongen invordering van fiscale en niet-fiscale schulden hebben de ontvangers van de Algemene Administratie van Inning en Invordering de mogelijkheid om het CAP te raadplegen, dit evenwel alleen met de toelating van een meerdere in de rang van Adviseur generaal. Dit is een hoge rang en biedt aldus de waarborg dat het CAP niet voortijdig en inadequaat zal worden geraadpleegd. Door deze bevraging van het CAP kan de ontvanger er dus voor zorgen dat het saldo van de bankrekening waarop hij bijvoorbeeld vereenvoudigd beslag wil leggen, een positief saldo heeft dat voldoende hoog is, gegeven de schulden die hij moet innen. Anders riskeert hij "blinde" bankbeslagen te leggen op rekeningen met een negatief saldo of duidelijk onvoldoende positief saldo om schulden af te lossen, wat de kostprijs van de procedure onnodig verhoogt.

Vanuit het oogpunt van de vestiging van de belasting wordt eraan herinnerd dat de raadplegingsprocedure voor taxatie-ambtenaren strikt gekaderd is. Deze procedure wijzigt niet en blijft de stapsgewijze procedure, zoals beschreven in de artikelen 322 van het Wetboek van de inkomstenbelasting 1992 en 62bis van het Wetboek van de belasting over de toegevoegde waarde van toepassing. Wat de inkomstenbelasting betreft, moet de betrokken ambtenaar ten minste de rang van Adviseur hebben, terwijl hij in kwesties van belasting over de toegevoegde waarde de titel van Adviseur generaal moet hebben. Bovendien moet de belastingadministratie eerst de belastingplichtige bevraagd hebben alvorens het CAP te bevragen bij gebrek van antwoord door de belastingplichtige of als des antwoorden niet volledig of niet juist lijken. De situatie is ook vergelijkbaar met betrekking tot registratierechten, voor de vestiging of inning waarvoor het CAP kan worden bevraagd, maar alleen na machtiging van een ambtenaar in de rang van Adviseur generaal. Ten slotte kan het CAP ook geraadpleegd worden, na machtiging door een Adviseur generaal, door ambtenaren van de Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie in het kader van de aangifte in de successierechten. Deze strikte procedure beperkt het risico tot onevenredig gebruik van de gegevens in het CAP en verzekert tegelijkertijd dat de gegevens effectief gebruikt worden voor de vermelde doelstelling van fraudebestrijding

Deze mogelijkheid om het saldo van bank- en betaalrekeningen en het totaalbedrag van bepaalde financiële contracten te verkrijgen, is één van de maatregelen om een nauwkeuriger beeld te krijgen van het inkomen van de belastingplichtige en om zo effectiever over te gaan tot wijziging van aangiften of aanslagen van ambtswege. Deze maatregel moet in een globale context worden gelezen en begrepen om via kruiscontrole van informatie het bedrag van het niet aangegeven belastbaar inkomen te bepalen. In het kader van gegevensbescherming wordt hiermee invulling gegeven aan de noodzakelijkheids- en proportionaliteitsvereiste omdat bij dergelijke gegevensverwerking vooral het aspect "niet aangegeven" moet worden gelezen als tijdig ter beschikking gesteld aan de fiscus door middel van de consultatie van het CAP, bij gebreke waaraan de fiscale administratie riskeert haar wettelijke taken die van openbare orde zijn, niet of niet tijdig te kunnen uitvoeren.

Bovendien moet worden opgemerkt dat de "gemeenschappelijke rapportagestandaard" op basis van het Multilateraal Verdrag inzake wederzijdse administratieve bijstand in belastingzaken (OESO/Raad van Europa) en de multilaterale overeenkomst tussen bevoegde autoriteiten inzake automatische...

Pour continuer la lecture

SOLLICITEZ VOTRE ESSAI

VLEX uses login cookies to provide you with a better browsing experience. If you click on 'Accept' or continue browsing this site we consider that you accept our cookie policy. ACCEPT