15 MEI 2022. - Koninklijk besluit betreffende de organisatiebeheersing binnen sommige diensten van de federale uitvoerende macht, en tot wijziging van de koninklijk besluiten van 4 mei 2016 tot oprichting van de Federale Interneauditdienst en van 17 augustus 2007 tot oprichting van het Auditcomité van de Federale Overheid
VERSLAG AAN DE KONING,
Inleiding
Sire,
Het besluit dat we de eer hebben ter uwer handtekening voor te leggen, vloeit voort uit een voorstel van een federale werkgroep samengesteld uit leden van het thematisch interdepartementaal netwerk, zoals voorzien in artikel 6, § 1, derde lid van het koninklijk besluit van 17 augustus 2007 betreffende het intern controlesysteem binnen sommige diensten van de federale uitvoerende macht (hierna: "het koninklijk besluit van 2007" genoemd). Deze werkgroep werd op 11 februari 2020 gemandateerd door de voorzitters van de federale overheidsdiensten, de voorzitters van de programmatorische overheidsdiensten en het Hoofd van Defensie.
Het koninklijk besluit van 2007 creëerde voor elke federale overheidsdienst, voor elke federale programmatorische overheidsdienst en voor het Ministerie van Defensie de verplichting om de goede werking van zijn intern controlesysteem te waarborgen . Het voerde met andere woorden voor elke verantwoordelijke de verplichting in om mechanismen op te zetten die waarborgen dat de hen toegemeten doelstellingen worden gehaald. Het koninklijk besluit van 2007 voerde bovendien middels het artikel 7 voor de eerste keer een verplichting in om jaarlijks te rapporteren over de werking van het toenmalige interne controlesysteem.
Dit voorliggend koninklijk besluit vervangt het koninklijk besluit van 2007. Het past sommige bepalingen aan, verduidelijkt ze en vult ze aan rekening houdend met evoluties binnen de federale overheid sinds 2007:
de oprichting van de Federale Interne Audit bij het koninklijk besluit van 4 mei 2016;
de integratie van de federale overheidsdienst Budget en Beheerscontrole middels het koninklijk besluit van 22 februari 2017 houdende oprichting van de Federal Overheidsdienst Beleid en Ondersteuning in de Federale Overheidsdienst Beleid en Ondersteuning.
de vraag van het College van Voorzitters van 5/11/2019 om de regelgeving inzake interne controle en interne audit af te stemmen op de actuele situatie.
Bovendien laat het koninklijk besluit van 21/12/2021 tot wijziging van het koninklijk besluit van 29 oktober 2001 betreffende de aanduiding en de uitoefening van de managementfuncties in de federale overheidsdiensten en de programmatorische federale overheidsdiensten en tot wijziging van het koninklijk besluit van 2 oktober 2002 betreffende de aanduiding en de uitoefening van de staffuncties in de federale overheidsdiensten en de programmatorische federale overheidsdiensten toe om via transversale doelstellingen ambities inzake organisatiebeheersing voor de Federale Overheidsdiensten en de Programmatorische Overheidsdiensten te formuleren.
Dit koninklijk besluit heeft bovendien tot doel bij te dragen tot een vereenvoudiging van de reglementering doordat de evaluatie van beheersdomeinen kan gebruikt worden als
1) een meting van de maturiteit van de organisatiebeheersing in de dienst;
2) een rapportering aan het Auditcomité van de federale overheid en aan de Federale interne Audit om aan te geven in welke mate de algemene doelstellingen van organisatiebeheersing werden bereikt en om een samenvattende beschrijving van het systeem voor organisatiebeheersing te geven;
3) een basis voor het uitvoeren van (interne) audits en het definiëren van verbeteracties.
Deze aanpak zorgt voor eenvormigheid, continuïteit en efficiëntie tijdens het streven naar verbetering.
Het gekozen raamwerk in dit besluit komt overeen met de internationaal erkende criteria inzake interne controle, COSO (Committee of Sponsoring Organisations of the Treadway Commission) van 2013. Het COSO-model werd later vertaald naar de publieke sector in het INTOSAI-model (International Organisation of Supreme Audit Institutions).
Dit voorliggend koninklijk besluit wijzigt eveneens het koninklijk besluit van 4 mei 2016 tot oprichting van de Federale Interneauditdienst en het koninklijk besluit van 17 augustus 2007 tot oprichting van het Auditcomité van de Federale Overheid.
HOOFDSTUK I. - Definitie en organisatie
Toepassingsgebied
Artikel 1
Artikel 1 bepaalt het toepassingsgebied van dit besluit.
Om de samenhang met de besluiten inzake de oprichting van de Federale Interneauditdienst en van het Auditcomité van de Federale Overheid te bewaren, is het toepassingsgebied hetzelfde als het toepassingsgebied, zoals bepaald in het koninklijk besluit van 4 mei tot oprichting van de Federale Interneauditdienst en in het koninklijk besluit van 17 augustus 2007 tot oprichting van het Auditcomité van de federale overheid. Op advies van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven werd het toepassingsgebied niet uitgebreid met het Federaal Planbureau.
Om de definitie van het toepassingsgebied stabiel te maken, werd verwezen naar onderdelen van het toepassingsgebied van de wet van 22 mei 2003 houdende organisatie van de begroting en van de comptabiliteit van de federale Staat.
Wat de diensten van algemeen bestuur betreft (federale overheidsdiensten, federale programmatorische overheidsdiensten, Ministerie van Landsverdediging) en de diensten die ervan afhangen, verlenen de artikelen 37 en 107, tweede lid van de Grondwet, de Koning de bevoegdheid om de organisatie van die diensten te regelen. Zowel de rechtspraak als de rechtsleer leiden uit de bovenstaande grondwettelijke bepalingen af dat de oprichting en de organisatie van de diensten van algemeen bestuur uitsluitend tot de bevoegdheid van de Koning behoren.
Artikel 6 van de wet van 1 april 1971 houdende oprichting van een Regie der Gebouwen vormt de rechtsgrondslag van dit besluit voor de Regie der Gebouwen.
Aangezien de Koning bij artikel 2, tweede lid, van de wet van 4 februari 2000 houdende oprichting van het federaal Agentschap voor de Veiligheid van de voedselketen en bij artikel 22 van de wet van 20 juli 2006 betreffende de oprichting en de werking van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten, gemachtigd is om bij besluit vastgesteld na overleg in de Ministerraad de organisatie en de werkwijze te regelen van verschillende instellingen van openbaar nut, kunnen deze artikelen ook als rechtsgrond dienen voor dit besluit.
Wat het Federaal Agentschap voor de Opvang van Asielzoekers betreft, wordt de rechtsgrond geboden door artikel 55, tweede lid, van de wet van 12 januari 2007 betreffende de opvang van asielzoekers en van bepaalde andere categorieën van vreemdelingen.
Wat het Federaal Agentschap van de Schuld betreft, verleent het artikel 7 van de wet houdende oprichting van het Federaal Agentschap van de Schuld en opheffing van het Rentenfonds de Koning de bevoegdheid om de wijze en de organisatie van de organisatiebeheersing en van de interne audit van het Agentschap te regelen.
Twee andere categorieën vallen ook onder het toepassingsgebied van dit besluit, zonder specifiek genoemd te worden, namelijk de administratieve diensten met boekhoudkundige autonomie (art 2, lid 1, 2° van de wet van 22 mei 2003) en de staatsbedrijven (art 2, lid 1, 4° van de wet van 22 mei 2003), die beheersautonomie hebben, maar zonder rechtspersoonlijkheid.
Definities
Artikel 2
Om een aantal termen te verduidelijken worden deze in artikel 2 gedefinieerd.
Dienst: vormt de definitie van wat dient te worden verstaan onder `dienst' verder in dit Koninklijk besluit.
Leidinggevende: is de hoogste bestuursverantwoordelijke binnen een bepaalde dienst (Voorzitter van het directiecomité van een federale overheidsdienst, Voorzitter van een federale programmatorische overheidsdienst, Hoofd Defensie, Administrateur-generaal of gedelegeerde Bestuurder van een parastatale).
Auditcomité van de Federale Overheid: vormt de definitie van wat dient te worden verstaan onder "Auditcomité van de Federale Overheid" verder in dit Koninklijk besluit.
Federale Interneauditdienst: vormt de definitie van wat dient te worden verstaan onder "Federale Interneauditdienst" verder in dit Koninklijk besluit.
Organisatiebeheersing: vormt de definitie van wat dient te worden verstaan onder `organisatiebeheersing' verder in dit Koninklijk besluit.
Het vervangen van de term "interne controle" door de term "organisatiebeheersing" grijpt terug naar de nota " Voor een globale beheersing van de risico's in de FOD's en POD's ", die de Minister van Begroting heeft voorgesteld en de Ministerraad op 30 juni 2006 heeft goedgekeurd. In deze nota werd reeds bij definities verduidelijkt dat interne controle begrepen diende te worden in de zin van het Angelsaksische beheersing. Deze naamswijziging werd bovendien ingegeven door de talrijke misvattingen inzake de term interne controle, zoals: het betreft een extra controle laag, het behandelt enkel financiële en budgettaire onderwerpen, het impliceert totale transparantie, het maakt het mogelijk om volledige zekerheid te verschaffen betreffende het behalen van de doelstellingen. Deze naamswijziging zal dan ook bijdragen tot een groter draagvlak binnen de organisatie.
Systeem voor organisatiebeheersing: Om deze zes algemene doelstellingen van organisatiebeheersing te realiseren, namelijk :
1) het effectief bereiken van de doelstellingen;
2) het efficiënt beheren van de risico's gerelateerd aan de doelstellingen;
3) de naleving van de regelgeving en de procedures;
4) de effectieve, efficiënte, ethische werking van de diensten en het economisch inzetten van de middelen;
5) de bescherming van hun activa en de voorkoming van fraude;
6) de naleving van de verplichting tot rekenschap afleggen,
stelt elke dienst een verzameling van initiatieven op om concreet de organisatiebeheersing te implementeren, rekening houdend met de specificiteit van de eigen dienst, zoals missie, strategische doelstellingen, activiteiten en grootte van de dienst.
De verzameling van deze samenwerkende maatregelen vormt een systeem en kan beschouwd worden als een gereedschapskist of als logistieke ondersteuning om de organisatiebeheersing concreet in de dienst te implementeren.
De vermelde interne maatregelen kunnen verschillend van aard zijn:
maatregelen met...
Pour continuer la lecture
SOLLICITEZ VOTRE ESSAI